مسکوت ماندن یک مصوبه و بلاتکلیفی پادنا قلب دنا سپر حفاظتی ندارد

باغ من: به رغم مصوبه شورای عالی محیط زیست بر اساس پیشرفت سطح حفاظتی پادنای سمیرم از منطقه شکار ممنوع به حفاظت شده اما مدیریت و صیانت از ده ها هکتار زیستگاه طبیعی مسکوت و بلاتکلیف مانده است.

خبرگزاری مهر – گروه استان ها- ندا سپاهی: طبق بند چهارم مصوبات آخرین جلسه شورایعالی محیط زیست که نیمه اردیبهشت سالجاری به ریاست رئیس جمهوری فقید سید ابراهیم رئیسی به تصویب رسید، سطح حفاظتی ۳۱ هکتار از منطقه شکار ممنوع پادنا با بخشی از منطقه حفاظت شده دنا در سمیرم اصفهان در مجموع به مساحت ۶۱ هزار و پانصد هکتار به منطقه حفاظت شده پادنا ارتقا یافت و مقرر شد این عرصه توسط اداره کل محیط زیست اصفهان حفاظت شود.
این مصوبه سی ام خرداد توسط محمد مخبر سرپرست وقت دولت سیزدهم به سازمان حفاظت محیط زیست ابلاغ و رسانه ای شد اما با گذشت هفت ماه از ابلاغ این مصوبه و با عنایت به تغییر و تحولاتی که در دولت و سازمان محیط زیست رخ داده، محافظت از پادنای سمیرم در پس حواشی ایجاد شده ضعیف تر از گذشته و در شرایطی بلاتکلیف رها شده است.
خبرنگار خبرگزاری مهر دریافته که در این مدت با مسکوت نگه داشتن این مصوبه در معاونت طبیعی جدید سازمان حفاظت محیط زیست، این سازمان حتی دستوری صادر نکرده که اداره محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد مدیریت حفاظت پادنا را تحویل محیط زیست اصفهان دهد و همچنان حفاظت بخش دنای شمالی در سمیرم اصفهان با محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد بوده و محیط زیست استان اصفهان با گشت سیار امکان نظارت در پادنا را دارد.
بلاتکلیفی در صیانت از زیستگاه های غنی از تنوع زیستی و البته شکننده پادنای سمیرم در شرایطیست که برغم مصوبه قانونی بر مبنای ارتقا این منطقه از شکار ممنوع به حفاظت شده، ساخت پاسگاه محیط بانی و تأمین تجهیزات و خودرو و نیروی محیط بان در هاله ای از ابهام قرار دارد. مهر ماه سال جاری احمدرضا لاهیجان زاده مدیرکل وقت حفاظت محیط زیست اصفهان به استناد ابلاغ قانونی مصوبه شورایعالی محیط زیست، رئیس منطقه حفاظت شده پادنا را انتخاب کرد اما حالا مدیریت این منطقه وضعیت مشخصی ندارد و مانند یک منطقه شکار ممنوع با چهار محیط بان به شکل گشت سیار تحت نظارت محیط زیست اصفهان است.

ارتقای پادنا ایجاد یک سپر حفاظتی برای پارک ملی دنا است
در همین پیوند حشمت الله انتخابی نماینده شورای هماهنگی تشکل های مردم نهاد محیط زیست استان اصفهان به خبرنگار مهر می گوید: ارتقاء منطقه شکار ممنوع پادنا به منطقه حفاظت شده و متصل شدن آن به منطقه حفاظت شده دنا، یک سپر حفاظتی برای محافظت از پارک ملی دنا بوجود می آورد و باید توجه داشت که این مورد تغییر مرز سیاسی و تقسیمات کشوری نیست اما متاسفانه این مصوبه را بگونه ای در میان افکار عمومی جلوه دادند که گویی بخشی از مرزهای سیاسی تغییر یافته است.
وی ضمن اشاره به این که پادنا دستکم از یکهزار سال پیش جزو سمیرم و استان اصفهان بوده است، خاطرنشان می کند: طی سالهای گذشته مدیریت پارک ملی دنا با استان همسایه بوده است اما به علت این که مأموران آنجا نمی توانستند خیلی به این منطقه برسند معمولا بسیار مورد تعرض قرار می گرفت درحالی که دو منطقه شکار ممنوع در پادنا برای محافظت بهتر، قرار شد به منطقه حفاظت شده ارتقا یابد.
نماینده شورای هماهنگی تشکل های مردم نهاد محیط زیست استان اصفهان خاطرنشان می کند: چندین مأمور محیط زیست اصفهان طی سالیان اخیر با شکارچیانی درگیر شدند که برای شکار به منطقه دنای شمالی می آمدند و مأموران محیط زیست استان کهگلیویه در این منطقه نبودند.
انتخابی تصریح می کند: ارتقاء پادنا به منطقه حفاظت شده و تأمین پاسگاه و مأمور محیط بان دائمی برای این منطقه سبب حفاظت بهتر و یک سپر دفاعی برای پارک ملی دنا می شود که مدیریت آن با استان کهگیلویه و بویراحمد است.
وی می افزاید: نمی دانیم مخالفت ها با ارتقاء این منطقه چه بوده چون که سبب حفاظت بهتر دنا خواهد شد اما به نظر می آید برخی افراد که می خواهند به قوم گرایی دامن بزنند، از این مورد برعکس نتیجه گیری کردند.
به گزارش باغ من به نقل از مهر، پادنای سمیرم در جنوب این شهرستان بعنوان منطقه سپر پارک ملی و منطقه حفاظت شده دنا در ضلع شمالی این منطقه و رودخانه ماربر قرار گرفته و زیستگاه حیات وحش کل و بز، گراز، خرس قهوه ای، گرگ و روباه، گورکن و انواع پرندگان و پرندگان شکاری و گونه های گربه سان پلنگ و سیاهگوش است.
وجود ضعف های حفاظتی در دنا
از ابتدای تأسیس و شکل گیری مجموعه پارک ملی و منطقه حفاظت شده دنا که مدیریت آن بر عهده استان کهگیلویه و بویر احمد بوده، بخش شمالی این مجموعه که کامل در جغرافیای سیاسی و در داخل مرز استان اصفهان واقع شده به دلایل مختلف همچون بُعد زیاد مسافت، بسته بودن گردنه بیژن طی فصول طولانی سرد سال، نبود تناسب و همسویی موقعیت جغرافیایی منطقه و مدیریت در دو استان و در نتیجه احراز نشدن مقبولیت اجتماعی، فقدان و یا تأمین نشدن نیروی کافی و زیرساخت های لازم و نبود پوشش حفاظتی مناسب و غیره، بخش شمالی زیست بوم پرارزش دنا با ضعف های حفاظتی جدی روبرو بوده و در مقابل تغییر کاربری ها، دست اندازی ها، شکار غیرمجاز، تصرف اراضی، تخریب بستر رودخانه ها، برداشت غیرمجاز منابع طبیعی و آب، چرای بی رویه دام، گردشگری بی ضابطه بشدت صدمه پذیر بوده است.
تقویت محافظت از زیست بوم دنا مطالبه مردمی است
از این رو ساماندهی این وضعیت، جلوگیری از تخریب و دست اندازی و تقویت محافظت از زیست بوم دنا مطالبه عمومی مردم و سمن ها و تاکید و خواسته جدی مراجع قضایی و نظارتی از تمام دستگاههای اجرایی بود و سازمان حفاظت محیط زیست و اداره کل استان از سوی شورای حفظ حقوق بیت المال استان اصفهان مکلف به ارتقاء سطح حفاظت پادنا و پیگیری مدیریت بخش شمالی دنا واقع در جغرافیای اصفهان شد ضمن این که به علل یاد شده و بخصوص نبود امکان دسترسی استان همسایه به عمق اراضی واقع در استان اصفهان و محدودیت بودجه و نیرو و خودرو، بنا بر مستندات موجود مکاتبات رسمی گوناگونی در سالهای ۱۳۸۹، ۱۳۹۷، ۱۳۹۸ و۱۴۰۰ بین دو استان صورت گرفته و یا در مصاحبه و جلسات مختلف مشترک، اداره کل حفاظت محیط زیست استان کهگیلویه و بویر احمد، تقاضا کرده است که مدیریت و حفاظت آن بخش از دنا که هم اینک به دنای شمالی مشهور شده و در اراضی استان اصفهان واقع شده است به استان اصفهان محول شود. نامه تشکل های مردمی سمیرم درمورد ضرورت ارتقاء پادنا
اما حالا با وجود مصوبه قانونی واگذاری حفاظت بخشی از منطقه حفاظت شده دنا در استان اصفهان به محیط زیست این استان، در سکوت سازمان حفاظت محیط زیست، پادنا و دنا بی دفاع تر از گذشته مورد تعرض سوداگران طبیعت قرار گرفته است به صورتی که طی هفته های اخیر از قلب پارک ملی دنا به صورت غیرقانونی برای کارخانه های سیمان خاک برداشت می شده است.
گسترده تر شدن چتر حفاظتی دنا با ارتقاء پادنا به منطقه حفاظت شده
در همین ارتباط، منصور کمیلی کنشگر و مستندساز محیط زیست به خبرنگار مهر می گوید: بدون شک هر منطقه ای که بعنوان منطقه حفاظت شده تصویب شود به غیر از این که ما امکانات لجستیکی شامل نیروی محیط بان، خودرو و پاسگاه های محیط بانی داشته باشیم یا نه، ذاتاً اتفاق مثبتی است، چون که چتر حفاظتی را چه به لحاظ حقوقی و چه فیزیکی بزرگ تر می کند و منطقه حفاظت شده پادنا هم از این قاعده مستثنی نیست.
وی می افزاید: این منطقه می تواند به وسعت مناطق حفاظت شده در پارک ملی دنا افزوده و به حفظ زیستگاه در مجموع کمک نماید و هیچ فعال محیط زیستی به این نکته نقدی ندارد چونکه کلاً دست اندازی به منابع طبیعی از قبیل فعالیتهای معدنی، راه اندازی جاده، تخریب مراتع و … در حالی که ما یک منطقه حفاظت شده داشته باشیم به مراتب سخت تر است تا این که مناطق آزاد باشند. از طرفی در این گونه موارد هم سازمان حفاظت محیط زیست و هم مردم می توانند به صورت قانونی ورود کنند و جلوی تخریب ها را بگیرند.
کنشگر و مستندساز محیط زیست خاطرنشان می کند: در مورد این که کیفیت حفاظت ما چطور باشد هدف حفظ تنوع زیستی است و متعاقب آن، مساله شکار غیرمجاز، یک نکته مهم می باشد و این که در حالی که بین دو استان که از قومیت های مختلفی هم هستند درصورتیکه اختلافات و مناقشاتی باشد، بدون شک نمی توانیم حفاظت مطلوبی (چه مشارکتی و چه غیر مشارکتی) داشته باشیم چونکه اصولا محافظت از محیط زیست جایی که شما با جوامع محلی سر و کار دارید پیش از این که یک کار فنی و نظامی گری باشد یک امر فرهنگی است.
تجربه های موفق حفاظت مشترک در پارک های ملی گلستان، موته و سیاهکوه
کمیلی می افزاید: بعنوان مثال ما در پارک ملی گلستان و در روستاهای اطراف آن رنگین کمانی از اقوام را داریم. این پارک در تقاطع مرزهای جغرافیایی سه استان گلستان، سمنان و خراسانی شمالی است اما آنجا با عنایت به این که مسائل و معضلات اجتماعی کمتر بوده و البته با مدیریت و مردم داری درخشان چند سال گذشته محیط بان تیموری، این مساله تبدیل به الگوی موفق برای دیگر زیستگاه ها در دیگر استان ها شده است.

کمیلی اضافه می کند: در مورد مدیریت پارک ملی و منطقه حفاظت شده دنا که حالا منطقه حفاظت شده پادنا را هم در کنار داریم، معلوم نیست طراحان حفاظت چطور می خواهند این مساله را مدیریت کنند اما آن چه به نظر من می رسد اینست که مسؤلان برای مدیریت مطلوب منطقه دنا، ابتدا باید مناقشات آبی ایجاد شده را به خوبی و به آرامی مدیریت کنند وگرنه آن چه که قربانی می شود، جنگلها و مراتع و حیات وحش ما خواهد بود.
به گزارش باغ من به نقل از مهر، طی سالهای گذشته، خواسته عموم مردم شهرستان سمیرم، دستگاههای اجرایی و قضایی و شوراهای اسلامی بخش پادنا این بوده که اگر به لحاظ موقعیت جغرافیایی مدیریت حفاظت دامنه شمالی دنا به محیط زیست استان اصفهان واگذار شده و هم ارتقاء سطح منطقه پادنا و زیستگاه های با اهمیت مجاور آن صورت گیرد، بیشترین همراهی، هم افزایی و کمک را در جهت محافظت از مجموعه دنا خواهند داشت و بدون تردید با تحقق این مهم، سرمایه بزرگ اجتماعی مردم و مشارکت در حفاظت به صورت شایسته احیا و تقویت خواهد شد.

منبع: mygarden.ir