گسترش شهرنشینی چه پیامدهایی برای محیط زیست دارد؟

به گزارش باغ من، جهان به سرعت درحال ساخت شهر های جدید است. بنابر اعلام سازمان ملل متحد، تا سال ۲۰۵۰ حدود ۷۰ درصد جمعیت جهان در مناطق شهری زندگی خواهند کرد و انتظار می رود جمعیت ساکنان شهرها از ۴.۴ میلیارد نفر در سال ۲۰۲۰ تا سال ۲۰۵۰ به ۶.۷ میلیارد نفر افزایش یابد. با افزایش جمعیت در شهرها و بالا رفتن مصرف انرژی برای ساخت وساز، حمل و نقل، تولیدات صنعتی و تقاضا برای کالاهای مصرفی،  ردپای کربن هم افزایش خواهد یافت.

به گزارش باغ من به نقل از ایسنا، تاثیر شهرنشینی بر محیط زیست بسیار گسترده است، به صورتی که تا ۷۰ درصد گازهای گلخانه ای جهان که یکی از علل اصلی تغییرات اقلیمی هستند، در شهرها تولید می شوند. این مساله اغلب حاصل برنامه ریزی شهری ضعیف بخصوص در مناطق نامناسب برای جمعیت بالا همینطور وابستگی به سوخت های فسیلی برای پاسخ گویی به تقاضای انرژی بالا است.

اگرچه شهرنشینی کلید توسعه اقتصادی می باشد، پرداختن به آثار زیست محیطی آن هم برای تأمین رفاه اجتماعی حیاتی می باشد. برای کاهش آثار منفی و توسعه شهر های پایدار از نظر محیط زیستی، ابتکارهای جهانی مختلفی وجود دارد اما سرعت پیشرفت کند بوده است. بیایید به برخی چالش های زیست محیطی شهرنشینی و دلیل این که چرا پرداختن به آنها مهم می باشد، نگاهی بیندازیم.
زباله های شهری
رشد جمعیت در مناطق شهری به تولید زباله بیشتر منجر می شود. پیشبینی شده است که میزان زباله ها در جهان تا سال ۲۰۵۰ به ۳۴ میلیارد تن در سال افزایش یابد. سطح فعلی حدود ۲.۰۱ میلیارد تن است که حداقل ۳۳ درصد از آن به روشی ایمن از نظر زیست محیطی دفع نمی شوند. خیلی از این زباله ها زیر خاک مدفون و سبب آلودگی خاک می شوند و در خیلی از نقاط جهان مواد زائد به صورت موثر بازیافت، استفاده مجدد یا به درستی دفع نمی شوند. در نتیجه زباله ها بخصوص در کشورهای درحال توسعه زیر زمین انباشته می شوند.

در حال حاضر افراد در سراسر دنیا به صورت متوسط ۰.۷۴ کیلوگرم زباله در روز تولید می کنند که طیف گسترده ای از کشورهای توسعه یافته تا در حال توسعه را شامل می شود. بنابر اعلام بانک جهانی، حدود ۳۴ درصد یا ۶۸۳ میلیون تن زباله جهان را کشورهای با درآمد بالا تولید می کنند، درحالی که تنها ۱۶ درصد از جمعیت جهان در این کشورها ساکن هستند این درحالیست که با عنایت به رشد جمعیت و شهرنشینی، انتظار می رود مقدار کل زباله های ساخته شده در کشورهای کم درآمد تا سال ۲۰۵۰ بیشتر از سه برابر شود. خیلی از این زباله ها آشکارا در طبیعت تخلیه می شوند که سبب آلودگی محیط زیست و انتشار گازهای گلخانه ای می شود چونکه این کشورها برای مدیریت مناسب دفع زباله، زیرساخت های لازم را ندارند.
ساخت وساز
شهرنشینی تقاضا برای ساختمان سازی را افزایش داده است که به صورت قابل توجهی بر تغییرات اقلیمی در جهان تأثیر خواهد داشت. طبق گزارش سازمان ملل متحد، ساختمان ها ۳۴ درصد از تقاضای جهانی انرژی (عمدتا برای گرمایش و سرمایش و تولید مصالح ساختمانی) را به خود اختصاص می دهند و تولیدکننده ۳۷ درصد دی اکسید کربن جهان هستند.

تقاضا برای انرژی بخصوص هنگامی بیشتر است که این ساخت وسازها در مناطقی انجام شوند که به لحاظ جغرافیایی برای این حجم جمعیت نامناسب هستند و برای تأمین گرمایش یا سرمایش آنها به انرژی زیادی نیاز است. از آنجائیکه انتظار می رود فعالیتهای ساخت وساز در مناطق دارای آب وهوای گرم بیشتر شود، تقاضای انرژی حتی از این هم بیشتر خواهد شد. در این مناطق که برای بهره وری در مصرف انرژی مقررات کافی ندارند و دسترسی به مواد کم کربن برای ساخت وساز هم اندک است، انتشار گازهای گلخانه ای افزایش خواهد یافت.
کمبود آب
به گزارش ایندیپندنت، شهرنشینی همراه با تغییرات اقلیمی کمبود آب را تشدید می کند. در خیلی از شهرها به علت رشد جمعیت، مدیریت ناکارآمد آب و استفاده صنعتی از منابع آبی، تقاضا برای آب بیش ازحد شده، درحالی که تغییرات اقلیمی میزان منابع آب را کاهش داده است.

بر اساس مطالعات، پیشبینی می شود جمعیت شهرنشین جهان که با کمبود آب مواجه می باشد، از ۹۳۳ میلیون نفر در سال ۲۰۱۶، در سال ۲۰۵۰ به ۱.۶۹۳ تا ۲.۳۷ میلیارد نفر افزایش یابد و حدودا نیمی از شهر های بزرگ جهان در مناطق کم آب قرار داشته باشند.

بسیاری از شهرها بخصوص در کشورهای در حال توسعه دارای آب وهوای گرم به روشی ساخته شده اند که پایدار نیستند. این وضعیت بدتر هم خواهد شد، مگر این که از راه پیشرفت های فناوری در زمینه صرفه جویی در مصرف آب، مدیریت و پایداری فضای سبز و ایجاد زیرساخت های کارآمدتر در شهرها برای حفظ آب و کاهش تقاضای آب اقدام های جدی صورت گیرد.
دود و آلودگی هوا
آلودگی هوا نگرانی عمده زیست محیطی در شهرها است که بر سلامت عمومی و کیفیت زندگی تأثیر جدی دارد. آلودگی هوا ناشی از افزایش تقاضا برای حمل و نقل، تولید برق از سوخت های فسیلی و فعالیتهای صنعتی است.

در حالی که برخی شهرها با بهبود سیستم های حمل و نقل و استفاده از سوخت های پاک در کاهش آلودگی هوا موفق بوده اند، در شهر های بزرگ بخصوص در کشورهای درحال توسعه، آلودگی شدید هوا همچنان یک مشکل بزرگ است.

منبع: