9 نکته در رابطه با اما و اگرهای محافظت از یک گونه در معرض انقراض

باغ من: نسل یوز آسیایی که زمانی در گستره وسیعی از غرب این قاره از سوریه و عربستان تا هندوستان و ترکمنستان پراکنده بود، از ۲۰ سال پیش جز در ایران منقرض شده است. هم اکنون زیستگاه یوزپلنگ آسیایی فقط به ایران که از ۴۸ سال پیش برنامه حفاظتی خودرا برای نگهداری نسل این حیوان شروع کرده، محدود می شود، بنا بر این است که امروزه به یوز آسیایی، یوز ایرانی نیز گفته می شود.

به گزارش باغ من به نقل از ایسنا، یوزپلنگ ایرانی، گونه ای در معرض انقراض است که در سالهای اخیر با استفاده از روش های مختلفی همچون محافظت از زیستگاه ها و تکثیر در اسارت تلاش در پیشگیری از انقراض این گونه با ارزش شده است، اما همچنان با تهدیداتی مانند تصادفات جاده ای دست و پنجه نرم می کند. به جهت اهمیت مبحث محافظت از این گونه به ۹ نکته از مرضیه موسوی – کارشناس پستانداران گوشتخوار دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست – اشاره می کنیم:

*برای شناسایی دقیق و به دست آوردن آماری از تعداد یوزهای موجود در طبیعت به تجهیزاتی مانند دوربین های تله ای نیاز داریم اما برپایه مشاهدات انجام شده توسط انجمن یوز با استفاده از دوربین گذاری های انجام شده میتوان گفت کمتر از ۲۵ فرد یوز در طبیعت و شرایط تکثیر در اسارت در کشور داریم البته در خردادماه سالجاری انجمن یوز تعداد یوزپلنگ های موجود در کشور را کمتر از ۳۰ فرد تخمین زد.

*۱۲ فرد از این تعداد یوزهای بالغی هستند که بعد از شناسایی، شناسنامه دار هم شده اند. به تازگی خانواده های جدیدی هم در توران مشاهده شده اند که باید وضعیت ماندگاری آنها را بررسی کرد.

*نمی توان گفت این آمار دقیق است چونکه آمار یوز از ابتدا بر پایه حدس و گمان بوده است. گاها برخی از یوزها خارج از زیستگاه های حفاظت شده هستند و نمی توان به پایش آنها پرداخت چون وسعت زیستگاه های یوز بسیار گسترده است همینطور این گونه به صورت دائم درحال مهاجرت بین زیستگاه ها است و محیط بانان بدون تجهیزات پایش نمی توانند اقدامی انجام دهند حتی تنها زیستگاه توران را هم به دلیل کمبود تعداد دوربین ها نمی توان به صورت کامل دوربین گذاری کرد.

*برای آمارگیری دقیق و سیستماتیک باید کل مناطق حضور یوز یا حداقل توران – که دارای جمعیت زادآور است و می دانیم جمعیت قابل توجهی یوز در آن وجود دارد – را به تعداد بسیاری دوربین تله ای مجهز نماییم. تصاویر گرفته شده با دوربین وارد نرم افزار می شود و یوزها را شناسایی می کند. تفاوت آنها را به نسبت یکدیگر تفکیک می کند. این اقدام تعداد بسیاری نیرو، دوربین و تیم پایش قوی در مناطق را می طلبد. نیروها به صورت تمام وقت باید در مناطق دوربین ها را رصد و منطقه را پایش کنند.

*به حداقل ۱۲۰ تا ۲۰۰ دوربین نیاز داریم. هرچه تعداد دوربین ها بیشتر باشد، کیفیت کار هم افزایش خواهد یافت و آمار بهتر و دقیق تری خواهیم داشت.

*برنامه های بسیاری در سازمان برای محافظت از یوز داریم. همه هم معتقد هستند که یوز گونه ای در معرض انقراض است و نباید به سرنوشت شیر ایرانی و ببر مازندران گرفتار شود اما در عمل از نظر بودجه سازمان حمایت نمی گردد. بعنوان نمونه برای ایمن سازی جاده ها جلسات بسیاری برگزار و قرار شد تا با کمک های مالی این اقدام صورت گیرد اما هنوز اقدام خاصی صورت نگرفته چونکه حمایت مالی نشده است. مشاهدات ما و گفته های همکارمان نشان دهنده آن است که بسیار با کمبود بودجه و منابع مالی مواجه هستیم. سازمان منتظر تزریق بودجه است و در صورت تأمین آن برنامه های خویش را انجام خواهیم داد.

*یوز نماد ملی ما است و جای تاسف است که بودجه برای حفاظت و پایش از آنرا نداریم البته اقداماتی از راه حامیان مالی علاقه مند صورت گرفته است تا با تزریق مالی آنها بتوان اندک اقداماتی را انجام داد.

بیشتر بخوانید: کمبود بودجه برای محافظت از یک نماد ملی

*موضوع ایمن سازی جاده ها بسیار دارای اهمیت است و هرچه ما دیر آغاز به انجام آن نماییم، ضرربیشتری خواهیم کرد چونکه احتمال تلف شدن یوز دیگری از اندک تعداد باقیمانده از آنها هنوز وجود دارد. هنوز اقدام خاصی برای ایمن سازی جاده ها انجام نشده است و دستگاههای متولی مانند وزارت راه و شهرسازی هم همکاری لازم را نمی کنند. وزارت راه مناقصه را برای ایمن سازی برگزار کرده تا با هر شرکتی که آنرا برنده شود به ایمن سازی جاده ها بپردازد اما انجام کارهای اداری زمان بر است و ما هم درحال از دست دادن زمان هستیم چونکه این اقدام باید هرچه سریع تر صورت گیرد.

*دولت باید بودجه ای در اندازه محافظت از یوز را درنظر بگیرد تا سازمان تمامی اقدامات لازم را انجام دهد و معطل بودجه و منابع مالی نماند.

منبع: mygarden.ir