۱۳ نکته درباره ی گونه های در خطر انقراض در ایران

باغ من: گونه های بسیار زیادی در ایران، در خطر انقراض قرار دارند که تخریب زیستگاه، تغییرات اقلیمی و خشکسالی و… همچون عوامل موثر در انقراض آن هاست که برای حفظات از آنها نیاز است تا از ظرفیت های بین المللی استفاده گردد.

به گزارش باغ من به نقل از ایسنا، بیش از ۱۰۰ گونه جانوری در ایران، در خطر انقراض قرار دارند. تعدادی از گونه ها به سبب شکل زیستگاه و منابعی که در زیستگاه آنها وجود دارد، جمعیت زیادی ندارند بدین سبب تخریب آن زیستگاه به دلیلهای انسانی و طبیعی می تواند ضربه مهلکی به جمعیت آنها وارد کند. بطور مثال تغییرات اقلیمی که کشور را گرفتار خشکسالی های شدید کرده با همه گیرتر و طولانی تر شدن می تواند به جمعیت انواع گونه ها ضربه بزند. گفته کارشناسان در صورت ادامه غفلت در نگهداری از آنها ممکنست برخی گونه های بومی برای همیشه از دست بروند.

در ادامه به ۱۳ نکته درباره ی انقراض گونه های جانوری اشاره می شود.

*در حال حاضر حدود ۱۲۸ گونه جانوری و مهره دار کشور در معرض خطر انقراض هستند که برخی وضع خوبی ندارند و «دوزیستان» بیشترین لطمه پذیری را در این عرصه دارند.

*خطر انقراض دامن رده پستانداران، خزندگان، دوزیستان، ماهیان و پرندگان ایران را گرفته است و برخی گونه ها نظیر «یوز آسیایی» هم از بعد ملی و هم از نظر بین المللی در خطر انقراض شناخته شده اند.

*در رده پستانداران گور ایرانی، یوزپلنگ ایرانی، خرس سیاه و گوزن زرد، از رده خزندگان گونه هایی مانند افعی شاخدار دم عنکبوتی و افعی دماوندی، ۲۰ گونه از رده دوزیستان شامل وزغ ها، قورباغه ها و سمندرها، پنج گونه از خاویارماهیان دریای خزر در رده ماهیان و پرندگانی نظیر درنای سیبری، بالابان، اردک سرسفید، میش مرغ، عقاب طلایی و اردک مرمری در معرض خطر انقراض هستند.

*در ایران میش مرغ بیش از همه گونه های دیگر حتی یوزپلنگ در معرض خطر قرار دارد. برمبنای آمار سرشماری زمستان ۱۴۰۰ تعداد ۱۹ فرد از اینگونه باقی مانده که در پناهگاه حیات وحش دشت «سوتاو حمامیان» زندگی می کنند.

*پس از میش مرغ می توان گفت یوزپلنگ آسیایی”در رتبه دوم گونه های در خطر انقراض ایران قرار می گیرد. با احتساب یوزهایی که احتمالاً شناسایی نشده اند، جمعیت اینگونه در ایران زیر ۳۰ فرد برآورد می شود.

*طی سه سال اخیر تعداد یوزهای بالغ و جدا از مادر به ۱۳ فرد رسیده است که یک یوز در خراسان جنوبی، سه یوز در یزد و ۹ یوز در توران سمنان زندگی می کنند.

*وضعیت یوزپلنگ آسیایی به قدری وخیم است که هم اکنون اینگونه جانوری در کشورهای همسایه ایران بطور کلی منقرض و در ایران هم به بخش هایی از استانهای یزد، خراسان جنوبی، کرمان و سمنان محدود شده و جمعیت آن در سه استان یزد، خراسان جنوبی و کرمان بسیار ناچیز است.

*گور ایرانی یکی دیگر از گونه های در معرض خطر انقراض است که در دو زیستگاه ایران وجود دارد؛ یکی در منطقه حفاظت شده توران در جنوب استان سمنان که حدود ۲۵۰ فرد گورایرانی در آن موجود است و دیگری منطقه حفاظت شده بهرام گور در جنوب شرقی استان فارس که ۱۲۰۰ فرد گور ایرانی در آن نگهداری می شود.

*تهدیدات بسیاری برای در معرض خطر قرار گرفتن گونه های حیات وحش وجود دارد که تغییر اقلیم و خشکسالی های طولانی مدت، تخریب و تبدیل زیستگاه ها که ما در ایران با آن بسیار دست و پنجه نرم می نماییم، جاده سازی، معدن، دام مازاد بر ظرفیت، خطوط انتقال نیرو، زمینهای کشاورزی و دیم کاری ها که هر مکانی را با شخم زدن به زمین کشاورزی و دیمی تبدیل می کنند همچون این چالش ها و تهدیدها است.

*می توان گفت تغییرات اقلیمی و تخریب زیستگاه ها بیشترین اثر را بر انقراض گونه ها دارد.

*گرچه بر اساس اعلام مسئولان، برای این ۱۲۸ گونه جانوری در معرض خطر ۱۹ برنامه عمل طراحی شده است اما پیشرفت این برنامه ها عمدتاً کمتر از ۱۰ درصد است چونکه مشکل اصلی در این جهت تامین «اعتبار» است.

*مطابق با آمارهای ارائه شده از طرف سازمان صیانت از محیط زیست کشور، طی نیم قرن اخیر ۷۰ درصد گونه های برجسته حیات وحش از دست رفته است و خیلی از گونه ها نظیر یوزپلنگ آسیایی در لبه پرتگاه انقراض قرار دارند.

*در شرایط فعلی برای مدیریت شرایط بحرانی فعلی و جلوگیری از انقراض گونه های در معرض خطر بهره گیری از ظرفیت های بین المللی نیز حائز اهمیت می باشد.

منبع: mygarden.ir