در گفت وگو با باغ من اعلام شد کاهش قابل توجه نرخ فرونشست در شهر اصفهان
|باغ من: رئیس اداره ترازیابی دقیق، اداره کل زمین سنجی و نقشه برداری سازمان نقشه برداری کشور از کاهش قابل توجه نرخ فرونشست در شهر اصفهان اطلاع داد و اظهار داشت: این که این کاهش نرخ فرونشست در ارتباط با مرگ آبخوان ها می شود یا بر اثر اجرای سیاست های سازگاری با کم آبی، موضوعی است که مطالعات آن در دستور محققان این سازمان قرار دارد.
دکتر معصومه آمیغ پی در گفتگو با ایسنا، اظهار داشت: سازمان نقشه برداری باتوجه به مأموریت ذاتی که دارد، از هرگونه تغییر شکل سطحی زمین با مشاهدات ژئودزی(زمین سنجی) و پایش هایی که انجام می دهد، نقشه جامع فرونشست زمین را تهیه کرده است.
وی با اعلان اینکه این نقشه های جامع در بازه سالهای ۹۵ تا سال ۹۷ بوده است، اظهار نمود: پس از این محاسبات و تهیه نقشه های جامع، دستور کار بعدی سازمان، مطالعات فرونشست زمین در شهرهای مهم بود و در این دستور کار بررسی مجددی بر پدیده فرونشست در شهرهای مهم در دستور کار ما قرار گرفت.
آمیغ پی افزود: مطالعات قبلی نشان داد که در بعضی از شهرهای کشور پدیده فرونشست زمین رو به گسترش است و در مطالعات بازبینی، این مطالعات درباره شهرهایی که بیشتر با این مخاطره مواجه بودند، در اولویت قرار گرفتند.
رئیس اداره ترازیابی دقیق، اداره کل زمین سنجی و نقشه برداری سازمان نقشه برداری کشور، شهر اصفهان را یکی از مناطقی دانست که به شکل گسترده با پدیده فرونشست زمین مواجه می باشد و اظهار نمود: هم اکنون اغلب کلانشهرها مانند تهران و یا مشهد با پدیده فرونشست مواجه گشته اند به شکلی که در بخش هایی از شهر درگیر آن هستند ولی اهمیت فرونشست در شهر اصفهان در این است که این پدیده بخش زیادی از حریم شهر را تحت تأثیر قرار داده است.
وی افزود: در شهر اصفهان بعضی از شهرک های مسکونی تخیلیه شدند و همینطور شاهد این بودیم که فرونشست به لبه مرزی آثار باستانی شهر اصفهان بخصوص “نقش جهان” رسیده است.
آمیغ پی افزود: بر این اساس ما نقشه ای را در باز زمانی سالهای ۹۵ تا ۹۷ برای شهر اصفهان تهیه کرده بودیم و نشان می داد که مرز فرونشست به نقش جهان رسیده است و آثار تاریخی مانند منار جنبان در راه فرونشست قرار دارند.
وی بیشینه نرخ فرونشست در این شهر را بین ۱۵ تا ۳۰ سانتی متر در سال در این بازه زمانی عنوان نمود و تصریح کرد: در مطالعات به روز رسانی نقشه های فرونشست اصفهان شاهد این بودیم که بیشینه نرخ فرونشست شهر اصفهان به ۱۱ سانتی متر در سال رسیده است و این عدد نشان میدهد که نرخ فرونشست به میزان قابل توجهی کم شده است.
این مقام مسئول به علل کاهش نرخ فرونشست زمین در شهر اصفهان اشاره نمود و توضیح داد: در کارگروه سازگاری با کم آبی زحمات قابل توجهی در حوزه مصرف آب انجام شده است و در کل کشور هم بر روند برداشت از آبخوان ها کنترل دقیقی انجام شده است. از طرف دیگر در شهر اصفهان هم دراین زمینه استخراج بی رویه آب های زیر زمینی برنامه ریزی و کنترل های خاصی صورت گرفت.
وی افزود: علاوه بر این ها وزارت جهاد کشاورزی هم مکلف شده در حوزه استخراج بی رویه آب های زیر زمینی به صورت فعال عمل کند و در این جهت کشت برنج در استان اصفهان را به صورت قابل توجهی محدود کرد به شکلی که بر مبنای چشم اندازها، تا آخر سال جاری متوقف شود.
آمیغ پی با تاکید بر این که با اجرای این اقدامات نرخ فرونشست در این استان کم شد، اشاره کرد: در بعضی از مناطق مانند فلاورجان اصفهان تا حدود هشت سانتی متر در سال کاهش نرخ فرونشست داشته است.
وی اظهار داشت: البته با گسترش فرونشست به سمت فولاد شهر با نرخ نسبتا کمی روبرو می باشیم ولی رفتار کلی فرونشست در شهر اصفهان یک روند امیدوار کننده است و تلاش هایی که در کارگروه سازگاری با کم آبی انجام شده و همینطور همکاریهای وزارت نیرو و جهاد کشاورزی، بنظر می رسد که لکه های رنگی فرونشست به سمت کاهش می رود و جای امیدواری است که در صورتیکه این سیاست ها با پیگیری های بیشتر، ادامه یابد، فرونشست کنترل شود.
پرسش های اساسی که باید پاسخ داده شود
رئیس اداره ترازیابی دقیق، اداره کل زمین سنجی و نقشه برداری سازمان نقشه برداری کشور افزود: از طرف دیگر با این مسئله مواجهیم که اگر آبخوان منطقه ای از بین برود و “مرگ آبخوان” رخ دهد، شاهد کاهش نرخ فرونشست هستیم.
وی در مورد این سوال که کاهش نرخ فرونشست در شهر اصفهان آیا به سبب از میان رفتن کامل آبخوان است یا تلاشهای انجام شده برای سازگاری با کم آبی، اظهار داشت: دراین زمینه احتیاج به مطالعات بیشتری داریم و در این عرصه وزارت نیرو لازم است وارد شود و گزارشی از وضعیت آبخوان ها عرضه نماید تا بررسی نماییم که آبخوان های اصفهان در چه وضعیتی قرار دارند.
آمیغ پی اظهار نمود: انجام بررسی های بیشتر بر روی آبخوان های اصفهان به ما نشان خواهد داد که سیر نزولی فرونشست زمین در این منطقه به سبب سیاست های اتخاذ شده است یا بر اثر از میان رفتن آبخوان ها، خاک به حدی فشرده شده است که نمی تواند کاهش بیشتری داشته باشد.
وی افزود: به صورت کلی بنظر می رسد با مدیریتی که انجام شده و الگوی کشتی که از جانب وزارت جهاد کشاورزی در این منطقه پیاده سازی شده است، مفید بوده و شاهد بهبود وضعیت فرونشست زمین هستیم.
مطالعه بر روی آبخوان ها
آمیغ پی با تاکید بر این که متولی بررسی آبخوان های کشور، وزارت نیرو است، اظهار داشت: همینطور ما از محققان این طرح درخواست کردیم که وضعیت آبخوان ها را هم بررسی نمایند.
وی اظهار نمود: به روز رسانی نقشه فرونشست سایر شهرهای کشور در دستور کار ما قرار دارد که در فاز اول شهر اصفهان مورد مطالعه قرار گرفت و دومین مطالعات به روز رسانی نقشه های فرونشست، تهران است.
به قول وی مطالعه در استان کرمان با بالاترین نرخ فرونشست و در سمنان در فازهای بعدی این مطالعات قرار دارد.
منبع: باغ من