زنگ هشدار در پایتخت طبیعت ایران؛ محیط زیست زیر آوار شن و ماسه

به گزارش باغ من نفس پایتخت طبیعت ایران زیر آوارِ فعالیت مخرب واحدهای شن و ماسه گرفته؛ فعالان محیط زیست در زمینه استمرار این وضعیت اخطار می دهند اما مسؤلان امور اراضی می گویند تخریب ها مجوز دارد.

خبرگزاری مهر – گروه استان ها: کارخانه های شن و ماسه از واحدهایی هستند که در ابعاد مختلف می توانند آلودگی های زیست محیطی و تخریب طبیعت و بستر رودخانه ها را به همراه داشته باشند.
برداشت بی رویه شن و ماسه در «سیلاخور»
فعالیت غیراصولی این واحدهای صنعتی از یک سو باعث خسارات جدی به بستر رودخانه ها شده و از طرف دیگر آلودگی هوا، آب و خاک از دیگر نتایج فعالیت این واحدهای آلاینده است.
افزایش ذرات معلق در هوا تا مسافت زیادی از محل فعالیت این واحدها موضوعی است که گاه باعث ابراز نارضایتی و انتقاد افراد ساکن در محدوده کارخانه های شن و ماسه شده است.
از سوی دیگر رهاسازی پساب و فاضلاب ناشی از فعالیت این واحدهای آلاینده مبحث دیگری بوده که تبعاتی چون آلودگی خاک محدوده فعالیت و حتی در بعضی موارد آلودگی آب رودخانه ها را هم به همراه داشته است.

در این میان وضعیت فعالیت کارخانه های شن و ماسه در بعضی شهرستان های استان بارها باعث انتقادات فعالان حوزه محیط زیست شده است و حالا آخرین خبرها از برداشت های غیرمجاز و بی رویه در دشت و بخش «سیلاخور» به گوش می رسد، برداشت هایی که به قول فعالان محیط زیست و مسؤلان عمق آنها به ۲۰ تا ۴۰ متر هم رسیده است.
ایجاد گودال هایی به عمق ۲۰ تا ۴۰ متر!
ایرج یاراحمدی معاون فرماندار دورود در این رابطه در گفت و گو با خبرنگار مهر با اشاره به برداشت شن و ماسه در بخش «سیلاخور» این شهرستان گفت: فعالیت در این رابطه غیر قانونی می باشد و محیط زیست باید جلوی این قضیه را بگیرد.
وی با اعلان اینکه نباید میزان برداشت ها در این حد باشد عنوان کرد: خیلی ها در این منطقه برداشت های غیر مجاز و غیر قانونی دارند.

معاون فرماندار دورود با تاکید بر این که من خودم در این رابطه ورود جدی داشته ام و می خواهم این مورد را از راه دادستانی پیگیری کنم اضافه کرد: هم اکنون شاهد برداشت های بی رویه شن و ماسه در راه رودخانه و بخش «سیلاخور» هستیم.
یاراحمدی با اشاره به این که این برداشت های غیر قانونی به قدری است که شاهد ایجاد گودال هایی به عمق ۲۰ متر تا ۴۰ متر هستیم افزود: این امر باعث فرونشست زمین و دشت «سیلاخور» می شود.
جان مردم در خطر است
وی در ادامه سخنان خود با تاکید بر این که همینطور این امر در زمان بارندگی ها خطراتی برای مردم، کشاورزان، دام ها و… دارد اشاره کرد: باید از این برداشت های غیرمجاز و بی رویه جلوگیری به عمل آید.
معاون فرماندار دورود با اعلان اینکه باید از ماسه کوهی استفاده گردد نه از ماسه در زمینهای کشاورزی عنوان کرد: اگر برداشتی هم صورت می گیرد باید این گودال ها را با خاک پر کنند اما این این امر هیچگاه صورت نگرفته است.

یاراحمدی بیان داشت: این برداشت های غیرمجاز و قانونی از ۲۰ سال قبل تا کنون ادامه دارد و همچنان هم ادامه دارد، خاک این منطقه برای کشاورزی عالی است منتها خاک را برداشت می کنند و در کناری می گذارند، از شن و ماسه زیر آن برداشت می کنند.
وی با اعلان اینکه این امر در حالی است که هیچ گونه مالیاتی هم در این رابطه پرداخت نمی کنند افزود: اتفاقاً بعضی از این افراد شن دو ماسه را در منطقه فرآوری نمی کنند بلکه آنرا به شهرستان های دیگر مانند بروجرد می برند و فرآوری می کنند، در واقع بازدهی این امر هم برای بروجرد است.
هشدار فرونشست زمین در «سیلاخور»
معاون فرماندار دورود با اشاره به این که از سال ۹۴ به بعد بر مبنای قانون، برداشت شن و ماسه رودخانه ای ممنوع اعلام شده است افزود: باید از ماسه معادن کوهی استفاده شود، با توجه به این ممنوعیت قانونی، باردیگر شاهد این برداشت های غیر قانونی و بی رویه در منطقه هستیم.
یاراحمدی با اعلان اینکه پیگیری این مورد را از راه دادستانی و شورای تأمین شهر در دستور کار قرار داده ایم اضافه کرد: کسانی که در این رابطه قصور کرده اند باید پاسخگو باشند.
وی با تاکید بر این که رعایت مباحث زیست محیطی خط قرمز ما است افزود: اگر این برداشت های بی رویه ادامه پیدا کند در دشت «سیلاخور» شاهد فرونشست زمین خواهیم بود، برداشت بی رویه شن و ماسه رودخانه را که کلاً نابود کرده است.

معاون فرماندار دورود با اشاره به بازدید از این منطقه بیان داشت: وضعیت منطقه را که دیدیم اصلاً وحشت کردیم، کسی نمی داند کجاست، اینها عده ای هستند که زیر زمین کار می کنند و هیچ کسی هم اطلاع ندارد که اینها چه کاری انجام می دهند.
یاراحمدی با تاکید بر این که کارفرمایی این کارخانه های شن ماسه در ارتباط با شهرستان هایی مانند بروجرد و الیگودرز است و اصلاً در شهرستان دورود مستقر نیستند اظهار داشت: کار در این منطقه غیرمجاز است، گودال هایی در این بخش بوجود آمده که باید آنها را به صورت هوایی دید.
پیگیری مبحث از راه دستگاه قضائی
علی سالاروند مدیرکل محافظت از محیط زیست لرستان هم در این رابطه در گفت و گو با خبرنگار مهر با اشاره به تغییر کاربری اراضی در این منطقه گفت: موارد لازم در این رابطه را برای دادستان ارسال کرده ام و مقرر شده که در جلسه ای با حضور مسؤلان جهاد کشاورزی، امور اراضی، منابع طبیعی این مورد را بررسی نماییم.
وی با تاکید بر این که در این رابطه دو بحث وجود دارد، یکی بحث تغییر کاربری است و بحث دیگر این است که خود کشاورز زمین را چندین متر حفر می کند اضافه کرد: ما با این مورد موافق نیستیم، یا شن و ماسه باید کوهی باشد و یا رودخانه ای بر مبنای «آورد» باشد، من خودم بعنوان فردی که در این عرصه مسئولیت دارم به هیچ وجه با این مورد موافق نیستم و نمی گذارم هیچ گونه مجوزی که در رابطه صادر شود.

مدیر کل محافظت از محیط زیست لرستان با اشاره به این که این امر در اراضی کشاورزی دیم رخ داده، البته به هیچ وجه من موافق با این مورد نیستم و نیاز است که کارگروهی با محوریت امور اراضی سازمان جهاد کشاورزی، شرکت آب منطقه ای و استانداری تشکیل گردد، من با دادستان این مورد را درمیان گذاشته ام، قرار شده که بازدیدی در این رابطه داشته باشیم، منتها چون سفر رفتند، باردیگر این مورد را پیگیری خواهم کرد.
با این تغییر کاربری اراضی مخالف هستم
سالاروند با تاکید بر این که اولویت و تاکید ما استفاده از ماسه کوهی است افزود: اعتقاد محیط زیست و شرکت آب منطقه ای بر این است که اگر رودخانه «آورد» داشت، می توانند از شن و ماسه رودخانه استفاده کنند در غیر این صورت باید از شن و ماسه کوهی، آن هم در صورت عدم ایجاد آلودگی می توانند استفاده کنند.
وی با اشاره به این که من خودم با این تغییر کاربری اراضی مخالف هستم اظهار داشت: امور اراضی، صنعت و معدن، آب منطقه ای و… باید در این رابطه پاسخگو باشند که چه کاری انجام داده اند، از محیط زیست که هیچ گونه مجوزی دریافت نشده است، کشاورز خودش زمین را به کارخانه های شن و ماسه واگذار کرده است، اما در این رابطه ورود جدی همه دستگاه ها نیاز است و متولی اصلی هم امور اراضی است.

مدیر کل محافظت از محیط زیست لرستان با تاکید بر این که این برداشت های غیرمجاز و بی رویه مدت طولانی است که رخ داده است و به صورت غیر رسمی و بدون این که مجوزی دریافت کنند، آنجا برداشت کرده اند، حالا هم عمق این برداشت ها زیاد شده و مردم حساس شده اند اظهار داشت: در این جهت دستگاه های متولی با محوریت امور اراضی همه باید پای کار بیایند و جلوی این قضیه را بگیرند.
امور اراضی: بعید می دانم کسی بدون مجوز بتواند برداشت کند!
بهرام میردریکوند مسئول امور اراضی سازمان جهاد کشاورزی لرستان هم در این رابطه در گفت و گو با خبرنگار مهر با تاکید بر این که باید این مورد را اختصاصاً پیگیری کنم گفت: اما عموماً به این گونه نیست که هر کسی بخواهد آنجا شن و ماسه برداشت کند.
وی با اعلان اینکه اساسا یگان حفاظت در منطقه حضور دارند و هیچگاه اجازه برداشت شن و ماسه بدون سیر مراحل قانونی داده نمی گردد اظهار داشت: امکان دارد مورد خاصی مدنظر شما باشد که اساسا مجوز دارند، بخصوص شن و ماسه و تغییر کاربری اراضی، چون ماندگار است این مورد لو می رود و اشخاص نمی توانند سرخود شن و ماسه برداشت کنند و دور از چشم قانون بماند.
مسئول امور اراضی لرستان افزود: پس یقیناً مجوز دارند چون که بدون مجوز نمی گردد و اصلاً نمی توانند که برداشت کنند، اگر مورد خاصی هست آنرا اعلام کنید تا از راه یگان حفاظت شهرستان استعلام بگیریم تا روند قانونی در این رابطه طی شود.
میردریکوند اظهار داشت: بعید می دانم کسی بدون مجوز بتواند برداشت کند.

تغییر کاربری باید با مجوز کمیسیون باشد
وی با اعلان اینکه مجوز برداشت شن و ماسه با جهاد کشاورزی نیست، اما اگر تغییر کاربری زراعی انجام شده باشد، از جانب کمیسیون تبصره ماده یک، آزمایش خاک گرفته می شود، اگر کلاس خاک ضعیف باشد، تمام استعلامات تأیید شود، مجوز صادر می شود، اگر این برداشت در عرصه های ملی باشد از جانب منابع طبیعی پیگیری می شود.
مسئول امور اراضی لرستان اظهار داشت: معدنی که یک سال کار کند یقیناً مجوز دارد، بعید می دانم معدنی یک سال کار کند و دستگاه های متولی با آن برخورد نکنند.
میر دریکوند با تاکید بر این که اگر این تغییر کاربری در اراضی کشاورزی انجام شده لزوماً باید در اراضی کشاورزی باکیفیت پایین صورت گیرد تا کمیسیون موافقت کند، چه این اراضی آبی چه دیم باشند و کیفیت خاک بالا باشد، مطلقاً موافقت نخواهد شد اظهار داشت: اراضی دیم زار باکیفیت پایین و با استعلامات مثبت و کلاس خاک چهار یا پنج از جانب کمیسیون مورد موافقت قرار می گیرد.
وی اشاره کرد: کمیسیون با تغییر کاربری عرصه موافقت یا مخالفت می کند، مجوز برداشت شن و ماسه بر عهده سازمان صنعت، معدن و تجارت است.
مسئول امور اراضی لرستان در پاسخ به این پرسش که امکان دارد کشاورز سرخود این تغییر کاربری را انجام دهد؟ اظهار داشت: در این صورت کار غیر قانونی می شود و یگان حفاظت در منطقه حضور دارند و امکان ندارد که با این برداشت ها برخورد نکنند.
میر دریکوند با تاکید بر این که شاید شخصی به صورت موردی و کم مبادرت به برداشت شن و ماسه کند اما این که این برداشت ها طولانی مدت باشد را بعید می دانم اشاره کرد: شماره سامانه ۱۳۱ یگان حفاظت برای گزارش موارد تخلف در اراضی کشاورزی پیشبینی شده و انتظار این است که مردم در هر نقطه از استان آنها را به این سامانه گزارش دهند.

منبع: mygarden.ir