مدیرکل دفتر اقتصاد و فناوری محیط زیست خبر داد: انتشار گزارش عملکرد زیست محیطی ۲۰۲۲ و ارزیابی مثبت از عملکرد ۱۰ ساله ایران

به گزارش باغ من مدیرکل دفتر اقتصاد و فناوری محیط زیست سازمان حفاظت محیط زیست از انتشار گزارش عملکرد زیست محیطی (EPI) 2022 آگاهی داد و اظهار داشت: در این نسخه از گزارش، روند عملکرد ۱۰ ساله ایران مثبت ارزیابی شده است.
به گزارش باغ من به نقل از ایسنا، لیلا زمانی با اشاره به انتشار شاخص عملکرد زیست محیطی(EPI) سال ۲۰۲۲ توسط دانشگاه ییل، اظهارکرد: در این نسخه از گزارش، ۱۸۰ کشور در ۱۱ طبقه موضوعی با بهره گیری از ۴۰ شاخص عملکردی در سه حوزه تغییرات آب و هوا، سلامت محیط زیست و سرزندگی اکوسیستم رتبه بندی شدند.

وی با اعلان اینکه این شاخص ها در مقیاس ملی میزان نزدیکی کشورها به اهداف تعیین شده سیاست زیست محیطی را ارائه می دهند، اضافه کرد: فاکتورهای EPI راهی برای شناسایی چالش ها، تعیین اهداف، ردیابی روندها، درک نتایج و شناسایی بهترین اقدامات سیاستی کشورها را فراهم می آورد.

مدیرکل دفتر اقتصاد و فناوری محیط زیست سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به پیشرفت های گزارش نسخه ۲۰۲۲ نسبت به نسخه های پیشین، اظهار داشت: این نسخه نسبت به هشت نسخه قبلی، بیشترین تعداد شاخص را ارائه کرده است و نسبت به نسخه ۲۰۲۰، در این گزارش هشت شاخص اضافه شده است. در این نسخه یک شاخص جدید در موضوع تغییر اقلیم ارائه شده که پیشرفت کشورها به سمت انتشار خالص صفر در سال ۲۰۵۰ را پیش بینی می کند. همین طور همچون پیشرفت های دیگر، چهار شاخص جدید در موضوع کیفیت هوا است که قرار گرفتن در معرض دی اکسید گوگرد، اکسیدهای نیتروژن، مونوکسید کربن و مواد آلی فرار را نشان میدهد. سنجه های جدیدی که بازیافت و آلودگی پلاستیک اقیانوس ها را اندازه گیری می کنند به دسته موضوع مدیریت پسماند اضافه شده اند و کوشش های کشورها برای دستیابی به اقتصاد حلقه بسته را مشخص می کند. نظر به نقش حیاتی کشاورزی در ارتقای جوامع سالم، نسخه ۲۰۲۲ شامل یک شاخص آزمایشی در مورد استفاده پایدار از آفت کش هاست.

زمانی از امتیاز ۳۴.۵۰ و رتبه ۱۳۳ ایران در این نسخه از گزارش و با فاکتورهای جدید، آگاهی داد و اشاره کرد: این کاهش امتیاز و تغییر رتبه نشان میدهد که ایران در فاکتورهای جدیدی که در نسخه ۲۰۲۲ نسبت به نسخه ۲۰۲۰ اضافه شده، امتیاز خوبی نداشته است. لازم به ذکر است در نسخه ۲۰۲۰ امتیاز و رتبه ایران در وضعیت بهتری قرار داشت ولی به سبب تغییرات در شاخص ها و روش محاسبه این دو نسخه قابل قیاس نیستند.

ایشان سپس اشاره کرد: حدودا از سال ۲۰۰۶ که گزارش های شاخص عملکرد محیط زیست هر دو سال یکبار انتشار یافته اند، حدودا در هر دوره تغییراتی در ساختار، شاخص ها، وزن شاخص ها، نحوه محاسبه و تعدادکشورها وجود داشته است. بدین سبب تهیه کنندگان گزارش بارها اشاره کرده اند که نسخه های متوالی گزارش ها قابل مقایسه نیستند و در عوض از روش های برگشت به گذشته در بعضی نسخه ها، روند ۱۰ ساله را محاسبه کرده اند که در نسخه ۲۰۲۲ روند ۱۰ ساله عملکرد محیط زیست ایران ۶.۹۰ است.

مدیرکل دفتر اقتصاد و فناوری محیط زیست سازمان حفاظت محیط زیست، اضافه کرد: شاخص هایی که روند منفی قابل توجهی در ضمن ۱۰ سال داشته اند عبارتند از شاخص از دست رفتن مرتع (۳۹.۶۰-)، شاخص انتشار منوکسید کربن(۲۰.۸۰-) و روند شدت گازهای گلخانه ای(۲۴.۴۰-) و شاخص ها با بهترین روند عملکرد مربوط به فاکتورهای نرخ رشد کربن سیاه(۶۳)، نرخ رشد دی اکسید نیتروژن (۸۷.۳۰) در طبقه سیاست های اقلیمی، نرخ رشد ناکس(۵۵)، نرخ رشد دی اکسید گوگرد(۴۰.۷۰)، اسیدی شدن دریا (۴۷.۹۰) و وضعیت ذخیره ماهی(۲۰.۶۰) در طبقه سرزندگی اکوسیستم است.

زمانی، اشاره کرد: با وجود این که تهیه کنندگان گزارش پیشرفت های زیادی در مورد داده ها داشته اند ولی هنوز شکاف داده های شدید وجود دارد که دامنه تحلیلی رتبه بندی را محدود می کند. شکاف های موجود خصوصاً در حوزه های کشاورزی، منابع آب و تهدیدات تنوع زیستی مشهود است. ناتوانی در گرفتن اثرات زیست محیطی فرامرزی بعنوان محدودیت چارچوب فعلی EPI باقی مانده است. در ضمن گزارش ها از اطلاعات چند سال اخیر استفاده می نمایند و اطلاعات فقط مربوط به سالی که گزارش تهیه شده، نیست.
بنا بر اعلام سازمان حفاظت محیط زیست، به گفته ی ایشان، شاخص عملکرد محیط زیست EPI داده های خودرا از منابع شخص ثالث قابل اعتماد مانند نهادهای حاکم بین المللی، سازمان های غیردولتی و مراکز تحقیقاتی آکادمیک (مقالات دانشگاهی) تهیه کرده است.

مدیرکل دفتر اقتصاد و فناوری محیط زیست سازمان حفاظت محیط زیست با اعلان اینکه اشتباهاتی در داده های این گزارشات در نسخه های مختلف وجود داشته که رتبه و نمره عملکرد را تحت تاثیر قرار داده است، اظهار داشت: با در نظر گرفتن اشکالات موجود و همین طور توجه به این نکته که انتخاب شاخص ها برمبنای اولویت های جهانی است، نتایج این گزارش در کشور مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد.

وی اشاره کرد: برای تهیه گزارش فاکتورهای پایداری ملی برمبنای میزان تحقق سیاست های کلی محیط زیست و اولویت های ملی، اقداماتی در حال انجام می باشد که نتایج آن به زودی منتشر خواهد شد. در جدول ذیل وضعیت رتبه، روند، امتیاز ایران، همین طور تغییرات تعداد شاخص ها در نسخه های متوالی گزارش عملکرد محیط زیست EPI قابل مشاهده می باشد.

منبع: