گزارش، جنگل های بلوط کهگیلویه و بویراحمد و زاگرس درحال نابودی

باغ من: کهگیلویه و بویراحمد امسال علاوه بر خشکسالی آفت جوانه خوار و پروانه سفید برگ خوار بلوط تهدیدی در کمین درختان جنگل های زاگرس همچون استان کهگیلویه و بویراحمد است و مبارزه زمینی و هوایی می تواند درختان جنگلی را نجات دهد.
این روزها جنگل های زاگرس در استان کهگیلویه و بویراحمد روزگار خوشی ندارند، با یک گشت و گذار در این جنگلها می توان پژمردگی درختان زاگرس را مشاهده کرد که علاوه بر خشکسالی، گرفتار بیماری و یا آفت جوانه خوار و پروانه سفید برگ خوار بلوط شده اند.
جنگل های بلوط زاگرس به لحاظ صیانت از منابع آب و خاک، تولید محصولات فرعی، ذخایر ژنتیکی، مصارف درمانی و ظرفیت های اکوتوریستی دارای اهمیت منحصر به فردی هستند و صیانت از آنها در مقابل بیماریها و آفات خصوصاً آفت جوانه خوار بلوط امری ضروری می باشد. در چند سال اخیر به هم خوردن اکوسیستم، دستکاری طبیعت، تغییر اقلیم، کمبود بارش ها و سرمای زمستان و یخبندان و از میان رفتن دشمنان طبیعی آفت، موجب طغیان آفت جوانه خوار و برگ خوار بلوط در جنگل های زاگرس شده است و همین مورد باعث شده که درختان بلوط زاگرس در معرض نابودی قرار گیرند.

بیش از ۶۵ هزار هکتار از جنگلی بلوط کهگیلویه و بویراحمد گرفتار آفت برگخوار و جوانه خوار شده اند
“سعید جاویدبخت”، مدیرکل منابع طبیعی استان کهگیلویه و بویراحمد در گفت و گو با خبرنگار ایسنا اظهار داشت: برمبنای پایش صورت گرفته تا حالا بیش از ۶۵ هزار هکتار از عرصه های جنگلی بلوط این استان گرفتار آفت برگخوار و جوانه خوار بلوط شده اند.
وی ادامه داد: آفت برگ خوار بلوط عمدتاً در مناطق گرمسیری و آفت جوانه خوار بلوط در مناطق سردسیری شیوع پیدا کرده است که جنگلهای بلوط شهرستان باشت بیشتر مورد لطمه قرار گرفته اند.
جاوید بخت اظهارکرد: خشکسالی، نوع سم پاشی و آلودگی های مرکبات و باغات گونه های ضد این آفت از بین برده اند و کاهش بارندگی ها همچون علت های این آفت هستند.
مدیرکل منابع طبیعی استان کهگیلویه و بویراحمد در ارتباط با راه حل مقابله با این آفت ها اشاره کرد: محلول پاشی راه حل جهت مقابله با این آفت است که اثرات مخرب زیست محیطی بر گیاهان و جانواران ندارد.
جاوید بخت اشاره کرد: برآورد اولیه برای مقابله با این دو آفت ۲۰ میلیارد تومان اعتبار است که در صورت تامین اعتبار برای محلول پاشی با این دو آفت برگ خوار و جوانه خوار مقابله می نماییم. در حد مقدورات اقداماتی انجام شده اما باید اقدامات جدی تری صورت گیرد و برای سال آینده نیز برنامه مدونی اندیشیده شود.
وی افزود: اقداماتی در حوزه این آفت ها انجام شده اما شیوع نیز بیشتر شده است و در صورتیکه در دو سه سال متوالی ادامه پیدا کند که در غیر این صورت منجر به خشک شدن جنگلهای بلوط می شوند.

شیوه مقابله با این آفت نیازمند بازبینی است
“امید سجادیان”، یک فعال زیست محیطی کهگیلویه و بویراحمد نیز دراین زمینه به خبرنگار ایسنا اظهار داشت: روشی که هم اکنون برای مقابله با این دو آفت برگ خوار و جوانه خوار تاکید می کنند سمپاشی با محلول بی تی است در صورتیکه مصرف آن بطور کامل از جانب اتحادیه اروپا ممنوع شده و برمبنای آخرین تحقیقات، تنها در بعضی موارد محدود استفاده می شود.
وی اظهارکرد: سمپاشی باید دو ماه قبل یعنی از اسفند ۱۴۰۰ شروع می شد و اکنون جوابگو نیست ضمن این که سمپاشی می تواند گونه های دیگر جانواری را نیز از بین ببرد.
سجادیان اشاره کرد: اثراتی که محلول یاد شده روی بقیه گونه ها و خاک ممکنست داشته باشد معین نمی باشد، حذف دشمن های طبیعی یک گونه، تغییرات اقیلمی، ضعف درخت، کم بارشی و عوامل دیگر موجب طغیان گونه های مهاجم می شود. این آفات خسارات جبران ناپذیری به جنگل های استان وارد خواهند کرد و نگران شیوع بیش از پیش این آفت در قسمت های دیگر جنگل های زاگرس در استان هستیم.
این فعال زیست محیطی کهگیلویه و بویراحمد اشاره کرد: تا دلیل طغیان جمعیت مشخص نشود نمی توان کاری کرد و بطور کلی وقتی یک گونه طغیان می کند یعنی شرایط محیط به نفعش تغییر کرده که باید این عاملی که تغییر کرده پیدا شود. ممکنست غذای آن زیاد شده یا شکارچی آن از بین رفته، شرایط اقلیمی به نفعش تغییر کرده باشه و یا گونه های رقیبش با سموم کشاورزی از بین رفته باشند که هنوز مشخص نیست.
وی بیان کرد: وقتی علت پیدا شد، راه حل خود به خود پیدا می شود و این محلول ها و این روش ها برای باغات مناسب هستند و برای جنگل کاری از پیش نمی برند و نهایتاً هم اوضاع را بدتر می کنند.

گفتنی است که جنگل های زاگرس گنجینه ارزشمندی در مناطق زاگرس نشین کشور محسوب می شوند که متاسفانه طی ۲ دهه گذشته عواملی همچون آفات و بیماریها، تغییر اقلیم، خشکسالی های متوالی، قاچاق چوب و بهره برداری های بی رویه جنگل نشینان سبب شد که این جنگلها در معرض خطر نابودی قرار بگیرند بدین سبب نجات جان جنگل های بلوط نیازمند اقدام فوری دستگاه های مربوطه است، در صورتیکه احیای جنگلها مورد بی توجهی قرار گیرد باید در آینده ای نه چندان دور شاهد زوال کامل این گنجینه طبیعی باشیم.
یاد آور می شود که ار مجموع مساحت یک میلیون و ۵۵۵ هزار هکتار استان کهگیلویه و بویراحمد، یک میلیون و ۳۹۵ هزار هکتار جنگل و مرتع است که از این مقدار ۸۷۶ هزار هکتار جنگل و ۵۱۹ هزار هکتار مرتع می باشد. این استان نسبت به مساحت بالاترین سرانه جنگل و مرتع کشور را دارد بطوریکه به لحاظ وسعت نسبت در میان استان های کشور بعد از استان های رتبه هفتم را داراست.

منبع: