به مناسبت روزجهانی هواشناسی؛ نقش هشدار هواشناسی سریع و مبادرت به موقع برای کاهش خطر بلایا

آب و هوا و شرایط جوی به سبب تاثیر گسترده بر تمامی شئون زندگی انسان ها، همیشه مورد توجه بوده است و نقش و جایگاه ویژه ای در برنامه ریزی های کوتاه و طولانی مدت دارد. بدون شک بیشتر کارهای انسانی مستقیم یا غیر مستقیم به آب و هوا وابسته است. داده ها و اطلاعات هواشناسی شامل پیش بینی ها و هشدارها و حتی سفارش های فنی و تخصصی به مردم و مسئولان کمک می نماید تا برنامه ریزی درستی داشته باشند. یکی از ارکان توسعه پایدار توجه به موضوع آب و هوا و اقلیم منطقه و برنامه ریزی و مدیریت برمبنای داده ها و اطلاعات هواشناسی است.

به گزارش باغ من به نقل از ایسنا، تغییرات اقلیمی سبب افزایش بیش از پیش تعداد و شدت خوادث مرتبط شده است و با وجود مشکلاتی نظیر رشد جمعیت، شهرنشینی و تخریب محیط زیست هنوز یک سوم مردم جهان به سامانه های هشدار سریع وضعیت های مخاطره آمیز آب و هوایی دسترسی کافی ندارند بدین سبب شعار سال ۲۰۲۲ سازمان جهانی هواشناسی، هشدار سریع و اقدام سریع انتخاب شده است. این شعار بر اهمیت “اطلاعات اقلیمی، آب و هواشناسی برای کاهش خطر بلایا” تاکید می کند.

صادق ضیاییان – رییس مرکز ملی پیش بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا- در گفت و گو با ایسنا درباره شعار روز جهانی هواشناسی(هشدار سریع، اقدام سریع) اظهار نمود: در این هشدار سه مرحله پیش بینی، هشدارسریع و اقدام سریع وجود دارد. خیلی از پدیده های جوی مخاطره آمیز وجود دارند که پیش بینی آنها از چند روز قبل امکان پذیر نیست و فقط چند ساعت پیش از وقوع قابل پیش بینی هستند همچون طوفان سال ۱۳۹۳ در تهران که تندبادی با سرعت بیش از ۱۲۰ کیلومتر به همراه گرد و خاک غلیظ و رگبار شدید باران رخ داد و بر اثر این طوفان شدید و کم سابقه که با رعد و برق همراه بود،، آسمان تهران برای دقایقی تاریک شد.

وی افزود: این پدیده ها جزو پدیده هایی هستند که کل پروسه شکل گیری و به وقوع پیوستن آن چند ساعت بیشتر طول نمی کشد و با مخاطرات و لطمه های بسیاری همراه هستند بدین سبب باتوجه به این که پیش بینی این پدیده ها از چند ساعت قبل امکان پذیر نیست، باید هشدار در لحظه سریع به دست مخاطب برسد.

رئیس مرکز ملی پیش بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا با اشاره به این که پیش بینی ها کمتر از شش ساعت انجام می شوند و هشدارها باید سریع به دست مخاطب برسند، اظهار داشت: روش های مختلفی همچون پیامک، سازمان های نرم افزاری، بیسیم و آژیر برای مناطق کوهیتانی برای ارسال هشدار وجود دارد و لازم است که این هشدارها ۱۰ دقیقه پیش از وقوع حادثه به مخاطب برسد تا جان خودرا نجات دهد.

وی با تاکید براینکه خیلی از پدیده ها وجود دارند که کافیست فقط چند دقیقه پیش از آن پدیده هشدار به دست مخاطب برسد و آن مخاطب بتواند جان خودرا نجات دهد، اظهار نمود: پس از مرحله انتقال هشدار سریع، پاسخ سریع به هشدار مطرح می شود و نیروهای امدادی و عملیاتی باید خودرا با این هشدارها سازگار و توانایی پاسخ سریع به هشدارها و وقایع را در خود ایجاد کنند تا واکنش سریعی به هشدارها نشان دهند.

بگفته ضیاییان در بحث واکنش سریع به هشدارها هم دستگاه های اجرائی موظف می باشند و هم مردم عادی؛ دستگاه های اجرائی و نیروهای امدادی با آمادگی بالا و ایجاد چابکی در خود و انجام عملیات در کوتاه ترین زمان و مردم عادی باتوجه به هشدارها و دوری از محل حادثه می توانند واکنش سریعی نسبت به هشدارها داشته باشند.

ضیاییان در پاسخ به این پرسش ایسنا که آیا بستر مناسب برای هشدارهای سریع در سازمان هواشناسی برقرار است یا نه؛ اذعان کرد: قسمتی از هشدارها سریع منتقل می شوند اما همانند خیلی از کارهای دیگر به اقدامات بهتر و هزینه های بیشتر، کارهای علمی و عملیاتی و تجهیزات بیشتری نیاز است تا توان مسئله هشدار سریع افزایش یابد و در این مورد کشور ما بسیار جای کار دارد و باید مسیر طولانی را طی نماید چونکه در حالت مبتدی قرار دارد.

رئیس مرکز ملی پیش بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا در آخر درباره برنامه های این سازمان برای افزایش دقت پیش بینی های کوتاه مدت اظهار داشت: درکه در کشور ما و دیگر نقاط دنیا وجود دارد، فرار است که در صورت امکان در سال های آتی سامانه های پیش بینی را برای بخش کوتاه مدت افزایش دهیم و برنامه هایی هم برای بهتر شدن و بیشتر رساندن اطلاعات هواشناسی به دست مخاطبین وجود دارد.