درپی خشکسالی یک سال اخیر؛ طوفان های گرد وغبار در کشور سال جاری شدیدتر می شوند

به گزارش باغ من مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان جنگلها با اشاره خشکسالی حاکم بر کشور طی یک سال قبل اظهار داشت: با عنایت به خشکسالی اخیر پیشبینی می شود سال جاری طوفان های گردوغبار و ماسه با تغییرات زمانی و با شدت بیشتری در مناطق مستعد رخ دهد.

وحید جعفریان در گفت و گو با ایسنا ضمن بیان این که برپایه آخرین مطالعات انجام شده حدود ۳۰ میلیون هکتار از عرصه های کشور تحت تأثیر فرسایش بادی هستند، اظهار نمود: این عرصه ها قابلیت وقوع گرد و غبار و حرکت شن های روان را دارند. ۱۳.۵ میلیون هکتار از این عرصه ها به لحاظ واقع شدن در عرصه های کشاورزی، مناطق سکونتگاهی، جاده ها، خطوط ریلی و… بعنوان کانون های بحران فرسایش بادی شناخته می شوند که همه ساله علاوه بر این که خسارت های جدی را در این مناطق به بار می آورند، مناطق دورتر را هم تحت تأثیر پدیده گردوغبار قرار می دهند.

وی در ادامه دشت خوزستان را یکی از مناطق بحرانی معرفی نمود که به شدت نسبت به فرسایش بادی صدمه پذیر است و اظهار داشت: دشت سیستان، مناطقی از جنوب، مرکز و شرق استان کرمان، مناطقی از هرمزگان و خراسان جنوبی هم از دیگر مناطق بحرانی هستند که در معرض خسارات و صدمه های جدی ناشی از طوفان های گردوغبار هستند ازاین رو لازم است اقدامات عاجلی در این چند استان صورت گیرد تا بتوان شرایط را برای ادامه حضور مردم در این مناطق فراهم نمود.

مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان جنگلها اضافه کرد: متاسفانه مهاجرت و قطع زنجیره های تولید در این حوزه ها یکی از نتایج حرکت ماسه های روان است. مقابله با این معضل نیازمند برنامه ریزی دقیقی است که سازمان جنگلها این برنامه ریزی ها را انجام داده است و همواره بر تخصیص صد در صدی اعتبارات این بخش تاکید دارد.

وی با اشاره به خشکسالی حاکم بر کشور طی یک سال قبل اظهار داشت: باتوجه به خشکسالی اخیر پیشبینی می شود سال جاری طوفان های گرد وغبار و ماسه ای با تغییرات زمانی و با شدت بیشتری در مناطق مستعد رخ دهد. بدین جهت تمامی تمهیدات جهت استفاده بهینه از ظرفیت های موجود را با غنی کردن دانش بومی و استفاده از تجارب و درس آموخته های سایر کشورها در دستور کار داریم.

جعفریان علت تشدید طوفان ها ماسه ای را در درجه اول تغییرات اقلیمی دانست و اظهار نمود: خشکسالی شدیدی که طی یک سال قبل بر کشور حاکم بود و گفته شد طی ۵۰ سال گذشته بی سابقه بوده یکی از علل تشدید طوفان های ماسه ای است که به نحوی متاثر از تغییرات اقلیمی است اما بخش دیگری از علل وقوع گردوغبار و طوفان های ماسه ای ناشی از دخالت های انسانی و در ارتباط با نوع مدیریت سرزمین است.

وی افزود: زمانی که نتوانیم حق آبه تالاب ها را به درستی تأمین نماییم، این تالاب ها به کانون های گرد و غبار تبدیل می شوند. چرای بی رویه دام و تخریب عرصه ها چنین فقدان نگاه جامع به قابلیت ها و کاربری های اراضی عملا سبب می شود اراضی کشاورزی رها شوند و کارکردهای خویش را از دست بدهند و به کانون های گرد و غبار تبدیل شوند.

به عقیده مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان جنگلها، نحوه مدیریت منابع آب و چالش های این حوزه یکی از مهم ترین عوامل انسانی است که سبب خشک شدن تالاب ها و از میان رفتن پوشش گیاهی در دشت های سیلابی و در نتیجه تشدید بیابان زایی در کشور شده است. هرچند پدیده گرد وغبار مرز و استان نمی شناسد و نحوه مدیریت آب در کشورهای هم مرز هم می تواند منجربه وقوع گردوغبار شود و مناطقی از کشور ما را هم تحت تأثیر قرار دهد.

وی اضافه کرد: متاسفانه نتایج مدیریت نادرست سرزمین در سایر کشورهای همسایه هم کشور ما را در چارچوب پدیده گردوغبار تحت تأثیر قرار می دهد. بدین جهت این لازم است باتوجه به حسن همجواری ارتباطات، هماهنگی و همکاریهای چند جانبه ای در حوزه مدیریت سرزمین برای ساماندهی عرصه های منابع طبیعی جهت کنترل گردوغبار با کشورهای همسایه داشته باشیم.

مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان جنگلها به فرونشست زمین بعنوان یکی از نتایج مدیریت نادرست سرزمین بخصوص در حوزه مدیریت منابع آب اشاره نمود و اظهار داشت: فرونشست یکی از نتایج نهایی مدیریت نادرست سرزمین است. بدین جهت است که ما همواره بر مدیریت جامع حوضه های آبخیز تاکید کرده ایم چونکه آثار و نتایج اقدامی که در بالادست یک حوضه صورت می گیرد می تواند در پایین دست و انتهای حوضه آبخیز سبب از میان رفتن پوشش گیاهی مناطق بیابانی، هجوم شن های روان و فرونشست زمین شود.

جعفریان در انتها اشاره کرد: عملا با نابودی آبخوان ها در یک جاده یک طرفه ای قرار می گیریم که در آن ظرفیت نگهداری منابع آب زیرزمینی کاهش می یابد ازاین رو سفارش می شود الگوهای مدیریت پایدار سرزمین، مدیریت جامع حوضه آبخیز و حکمرانی مطلوب در حوزه منابع آب به درستی در تدوین برنامه هفتم توسعه که کارهای اجرایی آن به شکلی کلید خورده است، مد نظر قرار گیرد تا دستگاه های مختلف بتوانند نقش خویش را در کاهش این پیامدها ایفا کنند.

منبع: باغ من