گزارش باغ من؛ کند شدن نبض حیات گیلان

طی سالهای اخیر کوه خواری و جنگل خواری و سبز شدن ویلاهای لاکچری در مناطق جنگلی گیلان در سایه بی نظارتی، حیات این استان را به خطر انداخته است.

خبرگزاری مهر، گروه استان ها- بهرام قربانپور: وقتی زیر سایه سار درختان یا کنار ساحل آرام و در پس موج های پریشان، نفس می کشیم و اکسیژن آزاد و سالم به ریه های خسته ما جان باردیگر می بخشد و زندگی را برای ما رقم می زند شاید کمتر قدر این نعمت الهی را می دانیم یا اصلاً به چگونگی پدید آمدن آن نمی اندیشیم، اما در مقابل وقتی در زیر ابرهای سمی آسمان پایتخت و یا دیگر شهرهای آلوده تن به نفس کشیدن می دهید آن وقت است پی به ارزش و اهمیت جنگل های سر به فلک کشیده شمال کشور می برید.
به راستی منابع طبیعی گوهر نایاب و میراث باارزش و ماندگار زمین است که خداوند به ما ارزانی داده و حفظ، حراست و امانت داری از این میراث باارزش برای همه ما یک وظیفه و تکلیف است چونکه اگر حیات جنگل و منابع طبیعی به مخاطره بیافتد حیات انسان و سایر موجودات هم در معرض خطر قرار خواهد گرفت و این کنش و واکنش همانند زنجیره ای محکم به هم وصل هستند.
نبض حیات گیلان کُند می زند
جنگل ها، کوه ها، چشمه ها، سواحل و دریا سرمایه های عظیمی و ارزشمندی هستند که استانهای شمالی خصوصاً گیلان همیشه سبز، همه این مواهب را یک جا باهم دارد. ثروتی ملی که از دیرباز، توجه ویژه ای برای حفظ حیات آنان وجود داشت. اما مدتی است که خبرهای خوشی از انفال و اموال عمومی این استان عزیز به گوش نمی رسد. در حالی قسمتی از کوه ها، جنگلها و سواحل گیلان محل تاخت و تاز برخی سودجویان و منفعت طلبان قرار گرفته که مکرر از تریبون های مختلف نسبت به کوه خواری و جنگل خواری هشدار داده شده ولی گوش شنوایی برای آن نبوده است.
پدیده شوم کوه خواری و جنگل خواری در سالهای اخیر، نبض حیات این دیار سبز را مبتلا به اختلال کرده و این نبض کند می زند پدیده شوم کوه خواری و جنگل خواری در سالهای اخیر، نبض حیات این دیار سبز را مبتلا به اختلال کرده و این نبض کند می زند. کوه های سر به فلک کشیده، مدتی می شود که جلوی چشمان همه، توسط عده ای سودجو درحال ناپدید شدن هستند.
جنگل، این نبض تنفس زمین، مدت ها است که یک دفعه نقطه ای از آنکه انسانی گذر نمی کند، توسط عده ای خاص بلعیده شده، ویلاهایی عظیم و با امکانات، جایگزین می شوند. برخی معادن بلای جان کوه هایمان شده اند. با هر انفجار و لرزشی از استخراج، قسمتی از کوه می میرد و جانی به ثروت نظام سرمایه داری می بخشد. مافیای قدرت در پس پرده این تخریب ها و لطمه به منابع ملی، تنها نظاره گر خسارتی هستند که برای منافع خود، بر جان زمین وارد می سازند. ضعف نظارتی و گاهی نبود نظارت، سبب شده میدان برای سوداگران منابع ملی خالی شود.

روستانشینان حافظان واقعی جنگل ها
گذشتگان و نیاکان ما با جنگل خاطره ها دارند، آنها با جنگل زندگی می کردند و به صورتی با ادبیات جنگل خو گرفته بودند. بدون شک آنها را باید حافظان واقعی جنگلها و منابع طبیعی بدانیم چونکه این روستانشینان و جنگل نشینان زحمت کش پس از گذشت سال ها زندگی در جنگل، نه فقط ذره ای از جنگل نکاستند بلکه سبب بارور شدن جنگلها و مراتع و منابع طبیعی شدند و همزاد پنداری منابع طبیعی و انسان ها با رفتار جنگل نشینان و روستاییان رنگ واقعیت گرفته بود اما با تصویب و اجرائی شدن طرح خروج دام و جنگل نشینان از جنگل، نه فقط جنگلها و منابع طبیعی حفظ و حراست نشد بلکه راه را برای سودجویان و منفعت طلبان باز کردند.
عضو هیئت علمی دانشگاه گیلان در گفتگو با خبرنگار مهر، با اعلان اینکه پدیده کوه خواری و جنگل خواری در گیلان کاملاً مشهود است، اظهار نمود: وجود طبیعت کم نظیر، جنگلها و داشتن آب و هوای مناسب در نقاط مختلف گیلان سبب شده تا مورد توجه بومیان و غیربومیان قرار گیرد و در نتیجه به کوه خواری و جنگل خواری منتج شود.
ابراهیم قاسمی روشن با اعلان اینکه روستاهای گیلان بیشتر مورد توجه کوه خواران و جنگل خواران قرار گرفته است، اظهار داشت: وجود مناظر زیبا در دامنه کوه ها و جنگلها سبب شده تا مورد دستبرد، تعدی و تجاوز افراد قرار گیرد.
وی افزود: برای مشاهده پدیده کوه خواری و جنگل خواری کافی است از شهر خارج شده و به حاشیه شهرها و روستاها بروید یقیناً با صحنه های شوم کوه خواری و جنگل خواری مواجه خواهید شد که سبب رنجش و نگرانی است.
این استاد دانشگاه با اشاره به ساخت ویلاها و آپارتمان ها در دامنه کوه ها و جنگل های گیلان، این اقدامات را نمونه بارز کوه خواری و جنگل خواری برشمرد و اشاره کرد: ترویج فرهنگ حفظ و حراست از منابع طبیعی، کوه ها و جنگلها نخستین و مهم ترین راه حل مبارزه با کوه خواری و جنگل خواری است. ترویج فرهنگ حفظ و حراست از منابع طبیعی، کوه ها و جنگلها نخستین و مهم ترین راه حل مبارزه با کوه خواری و جنگل خواری است
قاسمی روشن با اعلان اینکه جنگل نشینان و ساکنین روستاها بهترین حافظان منابع طبیعی هستند، اظهار داشت: نهادینه شدن فرهنگ حفظ و حراست از منابع طبیعی در روستاها راه حل اثربخشی در مقابله با کوه خواری و جنگل خواری است.
وی افزود: اگر برای یک روستانشین اهمیت جنگلها و منابع طبیعی به خوبی تبیین شود آنها مصمم تر در مقابل کوه خواری و جنگل خواری خواهند ایستاد.
نظارت ها جدی تر شود
عضو هیئت علمی دانشگاه گیلان با تاکید بر رصد جدی نهادهای نظارتی بر حفظ و صیانت از منابع طبیعی و انفال عمومی، اشاره کرد: نهادهای نظارتی می بایست به شکلی عمل کنند که پدیده شوم جنگل خواری و کوه خواری از چشمان تیزبین آنها مخفی نماند.
قاسمی روشن افزود: رابطه مستقیمی بین گسترش پدیده کوه خواری و جنگل خواری با بی توجهی نهادهای نظارتی وجود دارد، اگر متولیان امر نظارت جدی بر این مسئله داشته باشند یقیناً نفس های این پدیده شوم به شماره خواهد افتاد.
وی با اعلان اینکه جنگل خواری لزوماً فقط تصاحب و مالکیت جنگل و کوه نیست، افزود: بریدن درختان، سرقت و قاچاق چوب از جنگل نیز به صورتی جنگل خواری شمرده می شود چونکه سبب نابودی فضای سبز و از میان رفتن جنگلها می شود.

پدیده جنگل خواری و کوه خواری چهره جنگل های گیلان را کچل کرده است
این استاد دانشگاه با اعلان اینکه پدیده جنگل خواری و کوه خواری چهره جنگل های گیلان را کچل کرده است، اظهار داشت: وقتی وارد برخی نقاط جنگلی گیلان می شوید خالی بودن جنگل از درخت به وضوح دیده می شود و جایگزینی برای درختان بریده شده تعریف نشده و همین موضوع نشان دهنده عدم توجه متولیان امر به منابع طبیعی و حراست از آنست.
قاسمی روشن، جنگل های گیلان را ریه های تنفسی و حیات استان برشمرد و بیان کرد: نابودی جنگلها و منابع طبیعی به منزله نابودی آب و هوا و طبیعت کم نظیر گیلان است که اگر اقدام پیشگیرانه ای صورت نگیرد اتفاقات ناخوشایندی در انتظار طبیعت گیلان خواهد بود.
وی تخریب جنگلها و منابع طبیعی گیلان زنگ خطری برای به چالش کشیدن اقتصاد و معیشت استان است تخریب جنگلها و منابع طبیعی گیلان را زنگ خطری برای به چالش کشیدن اقتصاد و معیشت استان دانست و افزود: وقتی طبیعت زیبای گیلان دستخوش تغییر شود بدون شک به اقتصاد گردشگری و همین طور اشتغال و معیشت اثر منفی خواهد گذاشت.
عضو هیئت علمی دانشگاه گیلان با اعلان اینکه جنگل خواری و کوه خواری سبب تشدید حاشیه نشینی در شهرها می شود اظهار داشت: جنگل خواری و کوه خواری و به تبع آن حاشیه نشینی در شهرها می تواند چالش های زیادی برای شهرها بوجود آورد که این مساله در خیلی از شهرها به ویژه در استان گیلان دیده می شود.
قاسمی روشن با اشاره به لطمه های کوه خواری و جنگل خواری در ابعاد مختلف، اشاره کرد: جنگل خواری و کوه خواری سبب اعتماد خواری مردم از مسئولان و دست اندرکاران نظام می شود و سبب هدر رفت سرمایه اجتماعی می شود.
وی افزود: تشدید پدیده کوه خواری و جنگل خواری سبب تغییرات آب و هوایی و در نتیجه وقوع سیلاب های سهمگین می شود.
قانونی که به نفع روستانشینان نیست
جنگل های گیلان قربانی سودجویی عده ای از کاخ نشین ها شده و کوه هایمان درحال محو شدن در پس منافع انسانی هستند. ناگهان در عمق جنگل که حتی بومیان گذرشان هم به آنجا نخورده، درختانی می میرند تا ویلایی سر به فلک بکشد و خودنمایی کند در صورتیکه در همان حوالی ساکنین و بومیان منطقه برای تملیک و ساخت و ساز زمینهای آبا و اجدادی خود با مشکلات قانونی مواجهند انگار قانون به نفع کوه خواران و جنگل خواران وضع شده نه روستانشینان.
تاخت و تاز معادن هم رنج دیگری است که بر دوش طبیعت زخمی گیلان سنگینی می کند و تا حالا هم مرحمی برای این رنج نامبارک پیدا نشده است و روز به روز هم شکاف این زخم کهنه، عمیق تر می شود. اگر سفری کوتاه به جنوب گیلان داشته باشید چهره خدشه دار طبیعت کوهپایه ای آن مناطق را خواهید دید که از دور و نزدیک خودنمایی می کند.
بحران کوه خواری، عمر و هیبت طبیعت بی جان را تهدید می کند و مسلماً برای آینده زمین زیان بار خواهد بود و چرخه حیات گرفتار تغییرات منفی جبران ناپذیر خواهد شد. نبود نظارت کافی، سهل انگاری در صدور مجوز و ضعف متولیان امر در نگهداری و حفظ و صیانت از منابع طبیعی و محیط زیست سبب شده تا شاهد زره زره آب شدن و نابودی تدریجی منافع طبیعی باشیم، که می طلبد برای حفظ این منابع باارزش و بی بدیل چاره ای عملی و کارشناسانه اندیشید و تا دیر نشده برای نجات جان زمین از شر طمع انسانی، وارد عمل شد.