نفس های طبیعت در سرمستان به شماره افتاد

به گزارش باغ من بوشهر با استقرار صنایع برای دو معدن در روستای سرمستان شهرستان دیّر، قنات های این روستا نابود خواهند شد و روستاییان شغل اصلی خود یعنی کشاورزی و دامپروری را از دست خواهند داد.
شاید در هیچ استانی از کشورمان این چنین زلف طبیعت به صنعت گره خورده باشد که در استان بوشهر صنایع در کنار نخل های سر به فلک کشیده و ساحل نیلگون خلیج فارس، قد کشیده و بزرگ شده اند و حالا جزئی از هویت مردم این منطقه محسوب می شوند. بااینکه مهم ترین و شناخته شده ترین شان صنایع نفت و گاز است اما این استان از لحاظ ذخیره معدنی قطعی خصوصاً معدن ‏های آهکی، استانی با ذخیره بالا است.
به گزارش باغ من به نقل از ایسنا، ظرفیت شناخته شده معادن استان بوشهر برحسب ذخایر قطعی ۲ هزار و ۷۲میلیون تن و برحسب ذخایر احتمالی چهار میلیون ۳۵۲ هزار تن برآورد شده است. همین طور این استان با موقعیت مناسب ساحلی و نزدیکی منابع معدنی به ساحل از ظرفیت های بالایی برای صدور مواد معدنی فرآوری شده و خام برخوردارست.
صنایع در استان بوشهر اما هیچ وقت روی خوشی به طبیعت نشان نداده اند، خصوصاً در جنوب استان که شلاق آن بر سر آب، خاک و هوا کم نبود، حالا شغل مردم را نیز نشانه گرفته است.
روستای سرمستان در ۳۰ کیلومتری شهرستان دیر قرار دارد. مردم این روستا می گویند هم اکنون تعدادی قنات و چشمه برای آبرسانی به اراضی کشاورزی فعال می باشند که از این راه امرار معاش می کنند اما با استقرار صنایع برای دو معدن همه این قنات ها نابود خواهند شد و بیش تر مردم شغل اصلی خود که کشاورزی و دامپروی است را از دست خواهند داد.
سرمستانی ها قربانی صنعت می شوند؟
یکی از روستاییان در گفت و گو با ایسنا اظهار نمود: دو معدن در محدوده روستای سرمستان در شهرستان دیر وجود دارد که درخواست اکتشاف این معادن مربوط به سال ۱۳۷۹ است، در همان زمان سازمان صنعت، معدن و تجارت مجوزهای لازم را از دستگاه های اجرائی (منابع طبیعی و آبخیزداری، محیط زیست و امور اراضی) گرفته است.
حجت کرمی عنوان کرد: در سه روستای سرمستان، لوحک و گنوی که به یکدیگر وصل هستند ۶ قنات و یک چشمه وجود دارد که باوجود خشکسالی های اخیر باز هم میزان آب این قنات ها کم نشده و روستاییان از ظرفیت آنها برای کشاورزی و دامداری شان استفاده می نمایند.
وی بیان کرد: با اعطای مجوز برای ساخت معادن دوین ۱ و دوین ۲، سازمان صنعت و معدن به منابع طبیعی نامه فرستاده و مجوز مراتع ۴ هزار و ۸۰۰ راس دام را باطل کرده اند. با این اقدام ۱۰۰ دامدار را مجبور به فروش دام و بیکار کرده اند.
کرمی اشاره کرد: با کوچک ترین انفجار مسیر آب ها و قنات ها در این مناطق از بین خواهد رفت و باید گفت به طور قطع دیگر ما در این روستا قابلیت کشت و بهره برداری از قنات ها را نخواهیم داشت.
وی اضافه کرد: بااینکه در همان سالی که مجوز واگذاری معدن صادر شده مجوزی از شرکت آب منطقه ای استان بوشهر استعلامی گرفته نشده است اما در استعلام جدید برای استقرار صنایع وابسته به آن این شرکت مخالفت خودرا به صراحت اعلام نموده است.
مجوز راه اندازی صنایع با تایید استعلام ها داده می شود
رئیس اداره امور معادن سازمان صنعت، معدن و تجارت استان بوشهر نیز وجود مجوز ۱۲۰۰ هکتاری اکتشاف معدن در دیّر را تایید نمود و اظهار داشت: استعلام های گرفته شده از منابع طبیعی در آن زمان دو مرحله ای بوده است در مرحله اول پروانه اکتشاف و در مرحله دوم پروانه بهره برداری ستاندن شده است.
رشید مرادی تصریح کرد: این معادن بعد از مرحله اکتشاف به مرحله گواهی کسب (تعیین ذخیره و کیفیت) رسیدند پس از آن، اما فعالیت شرکت سرمایه گذاری زی متوقف گردید.
وی اظهار نمود: روال کار به این شکل است که معدن کشف شده به شکل مزایده عمومی واگذار شود، این معدن بیش از ۱۰ بار به مزایده عمومی گذاشته شد، اما متقاضی ای برایش پیدا نشد تا این که امسال متاقضی ای برای این معدن پیدا شد و بوسیله شورای معادن استانی به شخصی واگذار شد تا این فرد کارخانه سیمانی را در این روستا بسازد.
رئیس اداره امور معادن سازمان صنعت، معدن و تجارت استان بوشهر اضافه کرد: باتوجه به این منابع طبیعی برای پروانه بهره برداری یا ستاندن حقوق دولتی مرتع داران موافقت خودرا اعلام نکرده است، آذر پارینه از منابع طبیعی استان بوشهر استعلامات لازم انجام و موافقت برای ساخت کارخانه سیمان در دو محدوده، اسفند همان سال گرفته شد.
مرادی با اشاره به شروع نشدن فعالیت بهره بردار اشاره کرد: مردم این منطقه معتقدند که ساخت صنایع وابسته کارخانه به خاطر وجود قنات و چشمه مشکلاتی را برای شان به وجود می آورد از همین رو از سازمان آب منطقه ای بوشهر استعلام گرفته شده که در صورت صحت این موضوع، حریم مشخص شود تا ما بهره بردار را در زمان ساخت ملزم به رعایت آن نماییم.
وی اشاره کرد: محل استقرار کارخانه مشخص نشده است و تنها مجوزهای مربوط به معدن برای این کارخانه صادر گردیده است، اما مجوز صنعتی بعد از استعلام از دستگاه های اجرائی صادر می شود.
وجود روزنه های قانونی برای ابطال مجوز مراتع
مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان بوشهر هم درباب مجوزهای صادر شده از طرف این سازمان اظهار نمود: مجوزهای صادر شده برای واگذاری معدن مربوط به اوایل دهه ۸۰ است که آن زمان بعد از استعلام سازمان صنعت، معدن و تجارت استان، سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری استان موافقت خودرا در دو مرحله اعلام نموده است.
غلامرضا منتظری عنوان کرد: حالا به سبب این که بار دیگر بهره بردار تغییر کرده است، اداره صنعت معدن و تجارت استان بوشهر به دنبال به روزرسانی و ستاندن استعلام های لازم برای تحویل مجوز به بهره بردار جدید است.
وی درباب ابطال مجوز مرتع چهار هزار و ۸۰۰ دام، اشاره کرد: حوزه اختیارات منابع طبیعی و آبخیزداری محدود است و برای جلب نظر مرتع داران تصمیماتی را می گیرد. شیوه نامه بهره برداری از مراتع مشخص و در آن چارچوب لازم تعیین شده است.
مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان بوشهر بیان کرد: باتوجه به اعتراض روستاییان پرونده معادن سرمستان همچنان باز است و قرار شده این مساله بار دیگر در کمیته فنی اداره کل مطرح و تصمیم گیری شود.
منتظری افزود: همچنان تصمیم قطعی ای درباره لغو مجوز مرتع داران گرفته نشده و نتیجه بعد از بررسی کمیته فنی مشخص می شود اما برمبنای مقررات سرمایه گذار در مرحله اول باید رضایت مرتع دار را جلب نماید و حتی در صورت حاصل نشدن توافق، قانون این اجازه را می دهد که حقوق عرفی را سرمایه گذار پرداخت کند و عرصه را در اختیار بگیرد.
تکرار یک اشتباه…
اگرچه هنوز مجوزهای لازم برای ساخت صنایع وابسته به معدن در روستای سرمستان صادر نشده اما انتظار می رود آنچه در اوایل دهه ۸۰ برای صدور مجوز کارشناسی نشده اتفاق افتاده است و مسئولان بدون حضور در منطقه و با اهداف نامشخص مجوز صادر کرده اند، پیگیری شود. علاوه بر آن این دفعه باید مسئولان به هوش باشند تا روستا و روستاییان سرمستان قربانی صنعت نشوند.
درست است که استقرار صنعت با خود شغل و رونق به همراه دارد اما نباید فراموش کرد که اکنون سرمستانی ها به کشاورزی و دام داری مشغولند و بگفته خودشان علاوه بر این که بیکاری در روستایی شان وجود ندارد سالانه بیش از یک هزار و ۲۰۰ کارگر فصلی برای برداشت محصول گوجه فرنگی شان از شهرها و دیگر استانها به روستای شان می آیند.
گزارش از: «مژده پاینده»، خبرنگار ایسنا بوشهر