مرگ مبهم ماده ببر سفید باغ وحش ارم و چند پرسش

درپی انتشار خبر تلف شدن ماده ببر سفید باغ وحش ارم بر اثر نزاع با ببر بنگال نر این باغ وحش گمانه زنی های زیادی درباره علت مرگ این ببر شده است. یک کارشناس حیات وحش می گوید: جای تعجب دارد که باغ وحش ارم اعلام نموده است که ببر نر حصار بین دو قفس را شکسته و به ماده ببر سفید حمله کرده است.

به گزارش باغ من به نقل از ایسنا، جمعه ( ۱۴ آذر ماه) فاطمه برنا – رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهر تهران – اطلاع داد که بر مبنای اعلام مدیر باغ وحش ارم ماده ببر سفید این باغ وحش بامداد همان روز در نزاع با ببر نر تلف شده است. در بخشی از گزارش ارسالی باغ وحش آمده است که ببر نر در روز یکشنبه (۹ آذرماه) بعد از شکستن و تخریب حصار مجاور محل نگهداری ببر ماده وارد محدوده نگهداری این حیوان شده و به نزاع با آن پرداخته است.

عبدالله سالاری در گفت و گو با ایسنا، ضمن اشاره به اینکه سه قلاده ببر در باغ وحش ارم نگهداری می شدند، اظهار داشت: دو ماده ببر به نامهای «کوئین» (ماده ببر سفیدی که روز گذشته تلف شد) و «آفتاب» (ماده ببر سیبری) در یک قفس مشترک با یکدیگر و در کنار قفس جداگانه «بریو» (ببر نر بنگال این باغ وحش) نگهداری می شدند.

وی افزود: آنچه مدیریت باغ وحش ارم و اداره حفاظت محیط زیست شهر تهران اعلام نموده اند از آن حکایت می کند که ببر بنگال نر حصار بین این دو محفظه را شکسته و وارد قفس ماده ببرها شده و در نزاع با کوئین (ماده ببر سفید) آنرا زخمی کرده که در نهایت منجر به مرگ آن شده است این در حالیست که حصار بین این دو قفس دوجداره است و شکسته شدن این حصار توسط ببر باغ وحش ارم جای تعجب دارد.

سالاری همینطور خاطرنشان کرد: بر فرض اینکه ببر بنگال نر توانسته باشد این حصار را شکسته و وارد قفس دو ماده ببر باغ وحش ارم شده باشد، جای سوال دارد که چطور تنها به ماده ببر سفید صدمه رسانده و با ماده ببر سیبری که در همین قفس نگهداری می شده کاری نداشته است؟
احتمال اقدام باغ وحش ارم به جفت گیری ماده ببر سفید و ببر نر
وی افزود: اگر دو ماده ببری که درکنار یکدیگر و در یک محفظه نگهداری می شدند، طی این زمان از یکدیگر جدا شده بودند، باغ وحش ارم باید اعلام نماید که علت این جدایی چه بوده است؟ این در حالیست که علت جدایی دو ماده ببر باغ وحش ارم تنها امکان دارد به دلیل مبادرت به جفت گیری ببر نر و ماده ببر سفید این مجموعه صورت گرفته باشد.

این متخصص اکولوژی و مدیریت حیات وحش ضمن اشاره به احتمال نزاع ببر نر با ماده ببر سفید باغ وحش ارم به دنبال اقدام این باغ وحش برای تکثیر این گونه اظهار داشت: باغ وحش ارم زمانی که «کوئین» (ماده ببر سفید) به ایران منتقل شد تعهدنامه ای در سازمان حفاظت محیط زیست و اتحادیه باغ وحش های اروپا در خصوص اینکه هیچگونه تکثیر از این گونه نباید به دلیل مشکلات ژنتیکی صورت گیرد، امضا نموده است. کما اینکه گفته می شود ماده ببر سفید ارم ایمپلنت ضد حاملگی مادام العمر داشته است.

سالاری تصریح کرد: باغ وحش ارم علت مرگ گونه های موجود در این مجموعه را شفاف سازی نمی کند و به نظر می آید سازمان حفاظت محیط زیست بعنوان ناظر بر امور باغ وحش ها اقدامات مناسبی در جهت پیشگیری از این حوادث نمی کند.
ضرورت بازبینی در دستورالعمل نظارت بر باغ وحش ها
وی افزود: مسئله اساسی این است که دستورالعمل سازمان حفاظت محیط زیست برای نظارت بر باغ وحش ها بسیار قدیمی و کاملا از رده خارج شده است و مفادی که در آن گنجانده شده هیچگونه اهلیتی برای شرایط حال باغ وحش ها ندارد. ازاین رو لازم است در این دستورالعمل بازبینی جدی صورت گیرد و بر مبنای پروتکل های جهانی به روزرسانی شود همینطور در خیلی از موارد سازمان حفاظت محیط زیست عملکرد باغ وحش ها را به این دستورالعمل قدیمی ارجاع می دهد و اعلام می کند که باغ وحش ها دستورالعمل ها را به درستی اجرا می کنند در حالیکه مشکل اصلی همین دستورالعمل های قدیمی است که باید حتما مورد بازبینی قرار گیرند.

این متخصص اکولوژی و مدیریت حیات وحش ضمن تاکید بر ضرورت حضور دامپزشک متخصص حیات وحش در مجموعه ارم اظهار داشت: به نظر می آید حضور نداشتن یک دامپزشک متخصص حیات وحش و مدیریتی که علم و آگاهی کافی نسبت به مسائل حیات وحش داشته باشد سبب شده است که وظیفه ذاتی باغ وحش که آموزش و اطلاع رسانی در بحث حفاظت از حیات وحش است، نه تنها در باغ وحش ارم بلکه در تمام باغ وحش های کشور گم شده باشد.
احتمال وقوع خطای انسانی
وی همینطور ضمن اشاره به اینکه وارد شدن ببر نر به قفس ماده ببر سفید ارم می توانسته بر اثر خطای انسانی و درست بسته نشدن حصار بین این دو محفظه اتفاق افتاده باشد، اظهار داشت: اگر هم حصار بین دو محفظه به درستی بسته و توسط ببر نر شکسته شده باشد این احتمال وجود دارد که این حصار گرفتار اشکالاتی از قبل بوده که باید در بازدیدهای روزانه و مستمر گزارش و در اسرع وقت مرتفع می شد.

این متخصص اکولوژی و مدیریت حیات وحش درباره تاخیر باغ وحش ارم در گزارش مرگ و جراحت حیوانات نگهداری شده در این مجموعه به سازمان حفاظت محیط زیست، اظهار داشت: سازمان حفاظت محیط زیست بعنوان متولی حفاظت از حیات وحش باید اخطارهای جدی برای باغ وحش ارم صادر کند تا در صورت عمل نکردن مجموعه ارم به این اخطاریه ها، این مجموعه وارد ساز و کار قانونی شود. باید دید که ماه گذشته که «شمسی» ماده شامپانزه باغ وحش ارم هم به علل مبهمی تلف شد، آیا سازمان حفاظت محیط زیست اخطاری برای باغ وحش ارم صادر کرده است یا خیر؟

سالاری در انتها ضمن اشاره به مرگ کانگوروی قرمز در باغ وحش ارم اظهار نمود: اواخر سال قبل اعلام گردید که کانگوروی قرمز باغ وحش ارم خودکشی کرده است که این مسئله هم همچنان مبهم است همینطور سازمان حفاظت محیط زیست سال قبل هفت قطعه پرنده «هوبره» را به این باغ وحش تحویل داد. با وجود اینکه هوبره گونه ای در معرض خطر انقراض است اما هنوز باغ وحش ارم هیچ اطلاعاتی از وضعیت این هفت قطعه هوبره که در این مجموعه نگهداری می شوند اعلام نکرده است.

به گزارش باغ من به نقل از ایسنا، این نخستین باری نیست که یک ببر در باغ وحش ارم تلف شده است. در سال ۸۹ و درپی پروژه احیای ببر مازندران که با وارد کردن ببرهای سیبری از روسیه آغاز شد، یک ببر نر بر اثر آنچه مبتلا شدن به بیماری مشمشه اعلام گردید در باغ وحش ارم تلف شد و در سال ۹۲ هم اعلام گردید که یک ببر بنگال در این مجموعه بر اثر خفگی در استخر محوطه باغ وحش ارم تلف شد. همینطور ماه گذشته بود که «شمسی» ماده شامپانزه ۱۸ ساله این مجموعه براثر آنچه ضربه فیزیکی همنوعانش اعلام گردید به سرنوشت ماده ببر سفید این مجموعه مبتلا شد.