ابهام در اجرای یک طرح محیط زیستی مالچ پاشی احیاء یامرگ طبیعت

باغ من: دوستداران محیط زیست طی ۱۰ سال اخیر نسبت به زیان های کاربرد مالچ نفتی در بیابان زدایی آگهی داده و خواهان جایگزینی روشی بی خطر هستند درحالی که متولیان امر مالچ پاشی راضروری می دانند.

خبرگزاری مهر – گروه استانها، قاسم منصور آل کثیر: امسال همه چیز از شروع بهمن در مالچ پاشی فکه (بیت راشد) و اعتراض فعالان محیط زیست آغاز شد. دفاع تمام قدِ مدیر کل محیط زیست استان خوزستان از فعالان محیط زیست و مخالفت با مالچ پاشی و بعد از آن چرخش ۱۸۰ درجه و دفاع از آن، توقف موقت مالچ پاشی در بیت کوصر، تهدید محیط بان از طرف مالچ پاشان، امتناع استاندار از مصاحبه درباره این مسئله و دیگر موارد همگی نشان از نوعی «ابهام» در این ماجرا دارد. پازلی که چیدنش خبر از اتفاقات ناخوشایند می دهد.
طبق مصوبه مجلس شورای اسلامی، مالچ پاشی مشروط به تائید سازمان حفاظت محیط زیست است. توافقنامه استفاده از مالچ نفتی میان رئیس سازمان حفاظت محیط زیست و سرپرست وزارت جهاد کشاورزی منعقد شده، در خصوص اینکه به سبب نبود جایگزین برای مالچ نفتی و باتوجه به لزوم مهار شدن شن های روان، مالچ پاشی در ۱۰ استان صورت گیرد.
چرخش ۱۸۰ درجه مدیر کل
محمدجواد اشرف، مدیر کل حفاظت محیط زیست سوم اسفند امسال گفته بود که منطقه «بیت کوصر» علاوه بر اینکه در نزدیکی منطقه حفاظت شده میشداغ (مشداخ) قرار دارد، طبق بازدید کارشناسان این اداره کل جزو کانون های گرد و غبار نیز نبوده است؛ بدین سبب نیازی به استفاده از مالچ نفتی برای مهار ماسه زارها، وجود ندارد. این سرزمین بطور کلی زیستگاه حیات وحش و پرندگان مختلفی است.

هنوز سه روز از اظهار نظر مدیر کل حفاظت محیط زیست نگذشت که چرخش ۱۸۰ درجه مدیر کل، همه دوستداران محیط زیست را بهت زده کرد. اشرفی که سه روز قبل تر در مقام حافظ محیط زیست از توقف مالچ پاشی در «بیت کوصر» دشت آزادگان به سبب زیستگاه پرندگان و نزدیک بودن به منطقه حفاظت شده میشداغ، آگاهی داده بود، اعلام نمود که بعد از توافق با اداره کل منابع طبیعی خوزستان، مجوز مالچ پاشی نفتی در این منطقه صادر گردیده است.
وی در کمال تعجبِ دوستداران محیط زیست اظهار داشت که قبل از این تصور می کردیم که منطقه «بیت کوصر» دارای پوشش گیاهی غنی است اما در بازدید مشترک با نمایندگان اداره کل منابع طبیعی خوزستان، متوجه شدیم که منطقه مورد نظر فاقد پوشش گیاهی است و مقرر شد که مالچ پاشی در مناطقی صورت گیرد که پوشش گیاهی ندارد.
اشرفی افزود: حدود ۸۰۰ هکتار برای مالچ پاشی در نظر گرفته شده که شامل تپه های ماسه ای است که هزاران سال است هیچ گونه پوشش گیاهی ندارد. محل مورد توافق مالچ پاشی در فاصله مطمئنی از منطقه حفاظت شده میشداغ (مشداخ) دشت آزادگان قرار دارد.
مدیر کل محیط زیست خوزستان: جایگزینی برای مالچ پاشی وجود ندارد
مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان نیز در همین زمینه اظهار داشت: با توجه به این که جایگزینی برای مالچ نفتی وجود ندارد، نباید حساسیت زیادی نسبت به مالچ پاشی داشته باشیم برای اینکه جنگل های کهور که از ۵۰ سال پیش در خوزستان در زمین های ماسه ای کاشته شده، اثرات مثبتی داشته اند.
اشرفی بعد از صدور مجوز به مالچ پاشی بیت کوصر پا را فراتر گذاشت و اظهار داشت: بازدیدهایی از یکی از مناطق شوش انجام شده که فاصله هشت کیلومتری با منطقه حفاظت شده میشداغ دارد و احتمال دارد، در این منطقه مالچ پاشی صورت گیرد.
نه پوشش گیاهی نه زندگی جانوری
در همین راستا کوروش کیانی، سرپرست منابع طبیعی خوزستان در نشست با برخی از خبرنگاران اظهار داشت: منابع طبیعی در مقابل مراتع زیست محیطی نیست. کارشناسان ما دغدغه حفاظت از بیابان ها، جنگل ها و محیط زیست را دارند. همه کارهای ما بر اساس سال ها فعالیت و تحقیق است. به همین دلیل از همه خصوصاً سمن ها دعوت به طرح مباحث علمی و مشارکت در نشست هایمان می نماییم.

کیانی با بیان مسئله مالچ پاشی بیت کوصر اضافه کرد: کارهای ما برمبنای خرد جمعی و بهره از کارشناسانی است که فرزند همین سرزمین هستند و دغدغه دارند. این تپه های ماسه ای بر اثر باد حرکت می کنند و به همین دلیل هیچ گونه پوشش گیاهی یا زندگی جانوران روی تپه هایی که محرک باشد منطقی نیست.
فقدان اهداف اقتصادی
وی اظهار نمود: به دوستداران محیط زیست پیشنهاد می کنم از کارشناسان بی طرف در مسائل منابع طبیعی و محیط زیست استفاده کنند. روستاهایی را داریم که در راه حرکت شن های روان قرار دارند و باید حیات و زیست مردم را تامین نماییم. ما در تقابل با اکوسیستم نیستیم. اهداف اقتصادی نداریم. ما باید از منابع طبیعی به صورت کیفی حفاظت نماییم.
سرپرست منابع طبیعی خوزستان همین طور اظهار داشت: در منطقه ای که مالچ پاشی می نماییم هیچ گونه پوشش گیاهی و حیوانی وجود ندارد. ۱۰ روز پس از مالچ پاشی هم نهال کاری می نماییم که این مناطق تبدیل به بهترین زیستگاه پرندگان می شود.
کیانی درباب ماده جایگزین مالچ توضیح داد: در موارد جایگزین، نزدیک ترین و بهترین روش با طبیعت انتخاب می شود. اگر ماده ای دیگر بهتر از مالچ نفتی بود و مورد تائید مجامع علمی باشد از همین امروز مالچ را قطع می کنم. قانون چنین اختیاری به ما نمی دهد که از هر ماده ی آزمایش نشده ای استفاده نمائیم.
وی اظهار داشت: در عرصه طبیعی نمی گردد ریسک کرد. باید مواد تاییدیه داشته باشند.
چرا به ملخ گیر نمی دهید؟
در این جلسه همین طور عبدالرضا دانایی، معاون فنی منابع طبیعی خوزستان اظهار داشت: ماده ویناس را برای جایگزین مالچ تست کردیم اما جواب نداد. با افراد مختلف تفاهم نامه بستیم اما حاضر به تضمین نبودند. ما همه جا نمی توانیم مالچ پاشی نماییم.

دانایی با کنایه به بعضی از دوستداران محیط زیست اظهار داشت: ملخ هم ممکنست منجر به قحطی شود و باید با آن مبارزه کرد. چرا کسی ملخ را مطرح نمی نماید. آیا آنان که خودرا دلسوزتر از مادر نشان می دهند بازار کار دارند؟
سرپرست منابع طبیعی خوزستان در ادامه اظهار داشت: در جایی که ماسه ها روزی دو یا سه متر حرکت می کنند پوشش گیاهی وجود ندارد. آیا پرندگان در چنین جایی لانه می کنند؟ در چنین شرایطی جاده های مواصلاتی و روستاها به زیر شن می روند.
پیش از این و در بهمن امسال بحث مالچ پاشی در منطقه «فکه» در دشت آزادگان که زیستگاه گونه آهوی کمیاب است، از طرف اداره کل منابع طبیعی خوزستان مطرح و تجهیز کارگاه نیز انجام شده بود که با اعتراض فعالان محیط زیست و ورود سازمان حفاظت محیط زیست، از اجرای آن ممانعت شد.
پس از ماجرای فکه، این دفعه نگاه مالچ پاشان به «بیت کوصر» یکی از مهمترین زیستگاه های پرندگان زمستان گذر و گونه حمایت شده «هوبره» جلب شد. این منطقه رملی حاوی پوشش گیاهی غنی و تنوع زیستی خاص و کم نظیر است. از دیگر جانوران مهم این زیست بوم می توان به افعی شاخدار عربی، بوای شنی عربی، گکوی انگشت کوتاه ایرانی، گکوی انگشت کوتاه خاورمیانه، زیرگونه خاص ماهی شنزار، زیرگونه خاص بزمجه بیابانی، سوسمار انگشت شانه ای اشمیت، مارمولک کرمی شکل زادرونی، عقاب مارخور، کرکس سیاه، شاهی، بالابان، روباه شنی و گربه شنی اشاره نمود که با مالچ پاشی همه این گونه ها نابود می شوند.
«مالچ» نوعی پوشش برای تثبیت شن های روان در مناطق بیابانی است. در خوزستان ۵۰ سال است که از نوع مالچ نفتی برای این کار استفاده می شود. عملیات مالچ پاشی یا به تعبیر بعضی «مرگ پاشی» در نیمه دوم سال، بعد از شروع باران های پاییزه که خاک رطوبت کافی به دست می آورد، شروع می شود و بعد از آن نهال های کهور در منطقه کاشته می شود. حالا ۶۳ هزار هکتار از شن زارهای خوزستان تغییر چهره داده و تبدیل به جنگل های دست کاشت «کهور پاکستانی» شده اند.
سهم مالچ نفتی از بودجه ۲ هزار میلیاردی
معاون اداره کل منابع طبیعی خوزستان اظهار داشت: مالچ پاشی وظیفه ای است که به عهده ما گذاشته شده و حتی در صورت اعتراض فعالان محیط زیست، باید تعهدات خودرا عملی نماییم.

عبدالرضا دانایی اضافه کرد: امسال دو هزار میلیارد ریال اعتبار برای مالچ پاشی، بیابان زدایی و نهالکاری به این اداره کل اختصاص داده شده است که برنامه داریم در شهرستان های شوش، دشت آزادگان و حمیدیه آنرا هزینه نماییم.
وی افزود: هیچ جایگزینی برای مالچ نفتی وجود ندارد؛ بدین سبب در زمین های ماسه ای که نهالکاری امکان ندارد و عملیات «قرق» جواب نمی دهد، مبادرت به مالچ پاشی نفتی می نماییم.
دانایی افزود: مالچ پاشی در خوزستان طبق توافق با سازمان حفاظت محیط زیست، اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان و اداره کل بحران استانداری اجرا می شود.
فعالان محیط زیست دست از اعتراض برنداشتند. در ۱۴ اسفند ماه بود که یک انجمن محیط زیستی در خوزستان، با بیان جرم مقابل اداره کل منابع طبیعی این استان، خواهان توقف مالچ پاشی نفتی در خوزستان شد.
یک انجمن محیط زیستی در خوزستان از اداره کل منابع طبیعی و آبخیرداری این استان به سبب مالچ پاشی نفتی و کشتار جانوران و از بین بردن گونه های گیاهی، به مراجع قضائی شکایت و مقابل آنها اعلام جرم کرده است.
مدیر انجمن مردم نهاد دیده بان جلگه سبز خوزستان درباره این شکایت توضیح داد: اداره کل منابع طبیعی خوزستان در یک هفته گذشته مالچ پاشی نفتی در منطقه «بیت کوصر» دشت آزادگان را آغاز کرده، این مساله موجب کشته شدن گونه های گیاهی و جانوری منطقه می شود که بعضی از آنها بسیار نادر و در لیست گونه های در معرض خطر جهانی ثبت شده اند.

شبنم قنواتی زاده اضافه کرد: اعلام جرم به دادستان دشت آزادگان ارائه شده و مستندات پرونده تهیه و نظر کارشناسان و متخصصان امر نیز در حال جمع آوری و ضمیمه شدن است.
۱۷ اسفند کار مالچ پاشی نفتی در دشت آزادگان که پرونده آن با شکایت یکی از انجمن های زیست محیطی خوزستان به جریان افتاده بود، با دستور مراجع قضائی متوقف گردید.
مدیر انجمن زیست محیطی دیده بان جلگه سبز خوزستان بیان کرد: دستور دادیار شعبه اول دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان دشت آزادگان، در خصوص توقف عملیات مالچ پاشی در منطقه «بیت کوصر» این شهرستان، به این انجمن ابلاغ گردیده است.
خرسندیِ نیمه تمام
اما توقف مالچ پاشی و خوشی فعالان محیط زیست طولی نیانجامید که خبر فعال شدنِ مجدد مالچ پاشان در منطقه به گوش رسید.
۲۵ اسفند عملیات مالچ پاشی نفتی در دشت آزادگان بیت کوصر که با شکایت فعالان محیط زیست خوزستان و دستور دادستان این شهرستان متوقف شده بود، باردیگر از سرگرفته شد.
سید باقر موسوی یکی از محیط بان های دشت آزادگان، که اطلاع رسانی درباره این منطقه را برعهده گرفته، در صفحه اینستاگرام خود از آغاز مجدد مالچ پاشی نفتی در این منطقه آگاهی داد.
مالچ پاشی نفتی در بیت کوصر با وجود تجمع و اعتراض فعالان محیط زیست، از اوایل اسفند شروع شده بود که اعتراض کارشناسان و فعالان محیط زیست را به دنبال داشت.
همچنین محمد درویش، عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور در این زمینه به خبرنگار مهر اظهار داشت: آنجا پوشش گیاهی خیلی خوبی دارد و اگر بتوانند منطقه را قرق کنند که دام واردش نشود، پوشش گیاهی می تواند کاملاً به آنجا برگردد. اصولاً جایی که میانگین ریزش های آسمانی اش بالای ۸۰ میلی متر در سال باشد این پتانسیل را دارد که اگر مدیریت شود پوشش گیاهی به آن ناهمواری های ماسه ای برگردد. معمولاً جاهایی که میانگین بارندگی اش کمتر از ۸۰ میلی متر در سال باشد و نزدیک به مراکز سکونتگاهی یا صنعتی و جاده ها یا ریل های قطار باشد را به سفارش مالچ پاشی می کنند.

درویش اضافه کرد: در غیر این صورت هیچ جایی را سفارش به مالچ پاشی نمی نماییم. میانگین بارندگی در خوزستان نیز دو یا سه برابر بیشتر از رقمی است که ذکر کردم و در منطقه بیت کوصر نیز همچنین است. اگر در اسفند ماه به همان منطقه بروید شاهد پوشش گیاهی خوبِ آنجا می شوید و نیازی به مالچ پاشی ندارد.
وی با اشاره به اینکه مالچ پاشی موجب می شود سطح زمین گرم تر شود توضیح داد: در نتیجه اختلاف دما افزوده می شود و خیلی از جانداران ریز از بین خواهند رفت. اکوسیستم لطمه خواهد دید و بارندگی های که اتفاق می افتد بجای اینکه در زیر زمین نفوذ کند در سطح زمین جمع و تبخیر می شود. مالچ پاشی موجب می شود سطح زمین مسموم شود و جانداران لطمه ببینند و اینها خطرات جدی هستند که باید آنها را درنظر بگیریم.
عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور اضافه کرد: ما در بخش مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع یک طرح تحقیقاتی با عنوان تثبیت ناهمواری های ماسه ای، با و بدون مالچ را اجرا کردیم و به این نتیجه رسیدیم که این تثبیت باید بدون مالچ های نفتی صورت گیرد. متولیان اگر مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع را بعنوان بازوی مشورتی خودشان می دانند باید به نتایج این طرح که همکارانشان انجام دادند احترام بگذارند.
درویش با اشاره به اینکه چند سال روی این پژوهش کار شده است، اضافه کرد: چندین نمونه دیگر مالچ را نیز آزمایش کردیم و مالچی که از نظر محیط زیستی و قیمت و ماندگاری وجود داشته باشد وجود ندارد. در جاهایی که بالای ۸۰ میلی متر بارندگی هست با مدیریت چرا و قرق می توانیم پوشش را برگردانیم. مناطقی که نیاز به مالچ پاشی دارند بسیار محدود هستند.
وی توضیح داد: واقعیت این است که در اجرای طرح های قدیمی اصراری وجود دارد و می گویند چون ۵۰ سال است این کار را انجام می دهیم پس باید ادامه بدهیم در صورتیکه دانش و علم در حال پیشرفت است و ما باید تلاش نماییم به این وضعیت تغییر بدهیم. در هر صورت باید از بازوی مشورتی خودشان تمکین کنند. یکی از بهترین روش ها، قرق کردن و استفاده از گونه های متناسب با اقلیم منطقه که سازگار باشند است.
درویش اضافه کرد: الان به سبب بارندگی خوبی که در منطقه وجود داشته شرایط برای قرق خیلی خوب است. قرق اصلاً گران تر نیست اما نیاز به این دارد که جامعه محلی را همراه کنند. تشکل های مردم نهاد وارد کار شوند و با دامداران صحبت کنند که چرا باید این محل قرق شود و چرا می توانند پس از خردادماه گونه های علفی که به گل رسیدند آنها را برداشت کنند.
عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور تاکید می کند: برای قرق و اجرای روش های نوین، نیاز به کار با مردم است و کار با مردم به هوشمندی و درایت نیاز دارد، دردسرهای خاص خودش را دارد و اینها حوصله این کار را ندارد و بی دردسرترین روش را انتخاب کردند.

درویش اظهار نمود: من و دکتر حسین آخانی و دکتر حمیدرضا عباسی عضو هیئت علمی بخش تحقیقات بیابان، نامه های مستقلی را برای دادستان دشت آزادگان فرستادیم و نظر رسمی و علمی خودمان که چرا مالچ پاشی غیرعلمی است را برای وی فرستادیم. امیدواریم در نظر بگیرد و دستور تعطیلی این کار را بدهد.
وی درباره تصمیم محیط زیست برای تأیید مالچ پاشی اظهار داشت: متأسفم از سازمان محیط زیست که این همه انفعالش واقعاً فقط من را گرفتار افسردگی می کند. معاون سازمان محیط زیست پای صورت جلسه ای را امضا نموده است که چراغ سبز به مالچ پاشی نشان می هد.
تصمیم از بالا
شبنم قنواتی، مدیر انجمن مردم نهاد دیده بان جلگه سبز خوزستان که پیگیرِ منع مالچ پاشی است بعد از فعالیتِ مجدد مالچ پاشی در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار داشت: مالچ پاشان پنج روز کارشان متوقف گردید و مجدد از ۲۲ اسفند آغاز به کار کردند. دادستان دشت آزادگان می گوید، منابع طبیعی حین پاسخ دادن به ما، کارشناسان و متخصصان خودشان را می آورند و می گویند ما تجربه ۵۰ ساله مالچ پاشی را داریم. از ما هم اظهارات اساتید کشوری را درباب غیرعلمی بودن مالچ پاشی را خواستند تا طرح متوقف شود.
قنواتی توضیح داد: طبق نظر دادستان، همین کار را کردیم و در جلسه ای که با مدیر کل منابع طبیعی داشتیم می گویند مستندات شما به درد ما نمی خورد. منظورشان اظهارات شخصیت های علمی و کشوری است. شخصاً با مشاور مرکز پژوهش های مجلس شخصی به نام دکتر فاطمی صحبت کردم و وی اظهار داشت که گزارش مفصلی را برای مدیر کل منابع طبیعی خوزستان ارسال کرده است.
این فعال محیط زیست اشاره کرد: اینها فقط حرف خودشان را قبول دارند و حرف علمی هیچ استاد کشوری را نمی پذیرند. اصلاً انتظار نداشتم از مدیر کل حفاظت محیط زیست استان و دیگر مسئولان محیط زیست که همیشه به روز بودند اما علناً به ما گفتند که ما در حال هم اندیشی هستیم و معین نمی باشد خروجی جلسه به منع مالچ پاشی ختم شود. وی را پدر محیط زیست استان می دانستیم اما این رویکردش برایم عجیب بود.

قنواتی اضافه کرد: سرپرست منابع طبیعی استان ابتدای جلسه گفت نه آقای اشرفی تصمیم گیرنده است و نه من می توانم کاری کنم و تصمیم از بالا گرفته شده است.
وی با اشاره به اینکه اگر مدیرکل بگوید من تصمیم گیرنده نیستم پس مفهوم مدیرکل و وظیفه اش در خوزستان چیست، اظهار نمود: کسانی که از بالا برای ما تصمیم می گیرد چه افرادی و با چه اهدافی هستند؟ اینقدر راحت باید برای یک مدیر کل تصمیم گیری شود؟
مدیر انجمن مردم نهاد دیده بان جلگه سبز خوزستان با اشاره به اینکه مدیران و مسئولان در این منطقه نسبت به این اقلیم و زیست بوم این منطقه نسبت به مسئولان کشوری مسلط تر هستند، اضافه کرد: آیا باید مسئولان کشوری بگویند اولویت یک مالچ پاشی کجاست؟ تا زمانی که پایش میدانی در این منطقه نشود چگونه برای ما تصمیم می گیرند؟ منطقه بیت کوصر بکر است و هیچ راه مواصلاتی ندارد و هیچ روستایی و تأسیسات نفتی و …هم آنجا نیست. ما چندین بار بازدید میدانی رفتیم و فقط یک گروه عشایر موقتی آنجا هستند.
قنواتی اظهار داشت: مساحتی که برای مالچ پاشی در نظر گرفته اند ۷۰۰ هکتار است که ۷۰ هکتار تا الان مالچ پاشی شده است. وقتی وارد اعتراضات شدیم برخی به یکی از افراد انجمن پیشنهاد ۵۰ میلیون تومان را می دهد که به من بگویند شکایتم را پس بگیرد. ما این را در جلسه مطرح کردیم و معاون منابع طبیعی در جلسه در واکنش به این صحبتمان به مدیرکل گفت ما برعکس این ماجرا را شنیدیم.
قنواتی اشاره کرد: پروژه میلیاردی است. کل بودجه حدود ۲۰۰ میلیارد تومان است. زمانی که شکایت را انجام دادیم دقیقاً یک روز پس از شکایت این پیشنهاد به ما داده می شود در صورتیکه چهار روز بعد از شکایت، دستور توقف موقت مالچ پاشی از طرف دادستانی صادر شد.
وی درباره تلاش مالچ پاشان برای وساطت و پس گرفتن شکایتِ این انجمن اظهار داشت: پس از شکایتمان، به مرور تلاش هایشان برای وساطت بیشتر شد. اهتمام می کردند کاری کنند که شکایتمان را پس بگیریم. اما من جواب تلفن هیچکدام را ندادم. می گفتند پیمانکار روزی ۵۰ میلیون تومان ضرر می بیند.
قنواتی توضیح داد: ما بعنوان فعال محیط زیست طبق اصل ۵۰ قانون اساسی واکنش نشان دادیم. مالچ پاشی از اوایل اسفند آغاز شد. حدود ۷۰ نفر به صورت گروهی در تاریخ ۹ اسفند به بازدید رفتیم. در بازدید با برخورد خیلی نامناسبِ یگان منابع طبیعی دشت آزادگان مواجه شدیم و از برخورد آنها با ما فیلم گرفتیم. البته به مدیر کل گفتیم و گفت به یگان منابع طبیعی دشت آزادگان اخطار جدی می دهد. متأسفانه از ۲۲ اسفند مالچ پاشی را مجدد شروع کردند.

وی اظهار نمود: به دادستانی بازگشت کردیم و گفتند پرونده عدم صلاحیت خورده است و به استان منتقل و از بالا دستور صادر گردیده است. سپس به دادگستری در منطقه باهنر اهواز بازگشت کردیم و دادگستری باهنر گفت هنوز پرونده به این شعبه ارسال نشده است. بعداً از طریف یکی از نمایندگان جدید مجلس اهواز متوجه شدیم که پرونده را ثبت سیستم نکردند. همه اینها موجب ایجاد زمان برای مالچپاشان می شود.
مدیر انجمن مردم نهاد دیده بان جلگه سبز خوزستان ضمن ابراز تأسف برای برخی از مسئولان محیط زیست استان اظهار داشت: طی جلسه ای که با منابع طبیعی و محیط زیست داشتیم متأسفانه افرادی که باید یکه تاز حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی استان باشند متأسفانه متزلزل ترین افراد در جلسه بودند. حتی حس کردیم که مدیر کل منابع طبیعی را می شود با گفت و گو و استدلال قانع کرد اما دیگر مسئولان را خیر.
گره در باد نزن
به نظر می رسد طبق گفته متولیان، مالچ پاشی یک تعهد و دستور است که باید عملی شود. برخلاف اظهارات شخصیت های علمی کشور اما پروژه مالچ پاشی بعد از توقفی کوتاه باردیگر از سر گرفته شد. سکوت خیلی از مسئولان دراین باره خصوصاً استاندار خوزستان می تواند حاوی پیام هایی برای فعالان محیط زیست باشد. پیامی که شاید به آنها می گوید گره در باد نزنید. مالچپاشی وظیفه است.

منبع: باغ من