سازمان محیط زیست مدعی شد میانکاله مرز ندارد

به گزارش باغ من سازمان محیط زیست در جوابیه ای به گزارش خبرگزاری مهر در خصوص زمین خواری های گسترده در اراضی ملی در منطقه میانکاله مدعی شده این منطقه مرز نداشته و بر این اساس این گزارش را تکذیب کرده است.
به گزارش باغ من به نقل از مهر، سازمان محیط زیست در جوابیه ای که برای خبرنگار مهر ارسال کرده به اظهارات برخی فعالان محیط زیست در خصوص زمین خواری در محدوده پناهگاه حیات وحش میانکاله پاسخ داده است. متن این جوابیه چند صفحه ای که به امضای امیر عبدالرضا سپنجی مدیرکل روابط عمومی سازمان محیط زیست رسیده و برای خبرنگار مهر ارسال شده همراه با توضیحات خبرگزاری مهر در ادامه آمده است: با سلام و احترام؛ در مورد درج مطالبی از جانب خبرگزاری مهر در تاریخ پنجم اسفند ماه سال ۹۸ تحت عنوان «زمین خواری در میانکاله / تصرف پناهگاه حیات وحش میانکاله با سند اصلاحات ارضی» ضمن اعلام اینکه در مورد وضعیت تالاب میانکاله، تهدیدات پیش رو و اقدامات صورت گرفته از جانب اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران در ماه های گذشته در پاسخ به برخی جراید، اطلاع رسانی لازم صورت گرفته است، اما برای تنویر افکار عمومی و به منظور تبیین آخرین وضعیت آن تالاب موارد ذیل اعلام می شود: ۱- نخستین و مهم ترین نکته ای که در مورد مطالب بیان شده از جانب آقای علیزاده، آن است که ایشان در در اواخر بهمن ماه سال جاری به اداره محیط زیست طبیعی اداره کل رجوع و درباره آغاز مجدد شخم و شیار اراضی تالابی در منطقه قره تپه مطالبی را بیان کرد که پاسخ سوالات مطروحه و اقدامات صورت گرفته در این خصوص توسط رئیس اداره محیط زیست طبیعی این اداره کل برای ایشان به طور کامل تشریح شد، اما به منظور اطلاع دقیق از آخرین وضعیت آن اراضی و صحت و سقم ادعای نامبرده تماس تلفنی از سوی رئیس اداره محیط زیست طبیعی با رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان بهشهر برقرار و مقرر شد بازدیدی هم از آن منطقه صورت و آخرین وضعیت طی گزارشی به اداره کل اعلام گردد. اما متأسفانه ایشان رسم صداقت در گفتار را به درستی ادا نکرده و گزارش گیری از آخرین وضعیت اراضی از اداره محیط زیست شهرستان بهشهر را به اظهار بی اطلاعی رئیس اداره محیط زیست طبیعی این اداره کل تعبیر کردند. همینطور مطالب انتشار یافته گواه آن است نامبرده اشراف کامل و دقیقی از مسائل و مشکلات میانکاله نداشته و تصاویر انتشار یافته هم مربوط به وضعیت فعلی آن منطقه نبوده و واضح است که از مطالب و مستندات آرشیوی بهره برده اند.

۲- مجموعه پناهگاه حیات وحش میانکاله از سال ۱۳۴۸ تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست قرار گرفت که در این مدت به علت تعدد فعالیتهای انسانی در محدوده آن منطقه، همیشه محل چالش های مختلف مانند شکار و صید، تغییر کاربری، تصرف، چرای غیرمجاز، آتش سوزی و همینطور محل تعارض بین جوامع محلی و مجموعه محیط زیست بوده است، البته در دو سال گذشته با تلاشهای صورت گرفته اقدامات مناسبی در جهت تقویت حفاظت منطقه و احیا بخش های صدمه دیده صورت گرفت که از مصادیق آن می توان به لایروبی بیشتر از ۶۶ کیلومتر از انهار منتهی به تالاب میانکاله، ایجاد کانال دسترسی یگان دریایی به نقاط مختلف خلیج و تالاب به طول حدود ۲ کیلومتر، تهیه الگوی ساماندهی و مرمت دامداری ها و مستحدثات متعلق به آنها، ساماندهی پره های صیادی، ایجاد دایکت خاکی برای نگهداشت آب در بخش غربی خلیج گرگان و تالاب میانکاله، پیگیری و گنجاندن میانکاله در اولویت اول اجرای طرح کاداستر اراضی، آغاز تجدید ممیزی برای ساماندهی دام در منطقه و … که غالب این فعالیت ها برای نخستین بار صورت گرفته است.

۳- از آنجایی که مرز جنوبی آن تالاب به جهت قرارگیری در پهنه جلگه ای، به عوارض طبیعی (یال و دره) و یا مصنوعی (جاده و …) محدود نشده، بلکه حد انتهایی آن منطقه به اراضی زراعی اشخاص منتهی می شود، بنابراین هر گونه فعالیت زراعی و کشاورزی در خارج از محدوده آن منطقه را هم بعنوان تجاوز و تغییر کاربری اراضی تالابی تلقی می کنند. البته لازم به ذکر است که انجام فعالیتهای زراعی در مستثنیات قانونی اشخاص حتی در داخل محدوده مناطق تحت مدیریت منافاتی با اهداف حفاظتی آن مناطق ندارد. ۴- در سنوات اخیر به علت پسروی دریای خزر و خشک شدن بخش زیادی از ضلع غربی تالاب میانکاله، شخم و شیار اراضی توسط اشخاصی که ادعای اسناد مالکیت در اراضی یاد شده را دارند، شدت بیشتری یافته است. لیکن با عنایت به این که تابحال مرز منابع ملی از مستثنیات در محدوده آن ذخیره گاه توسط دستگاه متولی امر تحدید و تثبیت نشده است، ازاین رو عملاً امکان طرح دعوی مستند و مستدل در مراجع قضائی برای برخورد با متخلفین و متصرفین وجود نداشته که بدین منظور کارگروهی متشکل از دستگاه های اجرایی ذیربط و مراجع قضائی در سطح شهرستان تشکیل و ضمن متوقف کردن هر گونه فعالیت در اراضی یاد شده تا تعیین تکلیف نهایی، اسناد عرضه شده از جانب اشخاص را در دست بررسی دارند. البته در مناطقی که مبحث تجاوز و تخریب اشخاص محرز بوده و امکان تأمین دلیل وجود داشته است، بلافاصله پرونده قضائی بر ضد متصرفین اراضی تالابی تشکیل شده است. همینطور در خبر منتشره به مبحث تبدیل اراضی تالابی تا شهرستان های کردکوی و بندر ترکمن هم اشاره شده، که این امر واقعیت خارجی نداشته و تأکیدی بر عدم اطلاع کافی نامبرده از مسائل و موضوعات آن منطقه است. ۵- بنا به اهمیت مبحث تحدید حدود و تثبیت مرز منابع ملی از مستثنیات اشخاص در آن منطقه، بعد از هماهنگی با دفاتر ستادی سازمان متبوع، در ستاد ملی حفاظت از تالاب های کشور با ریاست معاون اول رئیس جمهور، مطرح و مقرر است منابع مالی لازم جهت اجرای آن طرح تأمین شود. ۶- در انتها خاطر نشان می سازد، که کسب اطلاعات و اخبار از منابع موثق در کنار پایش و نظارت مداوم محیط بانان، اساسا در برخورد با مصادیق تخلف زیست محیطی از جمله: تصرف عدوانی و تغییر کاربری از راهبردهای محیط زیست استان بوده و انتظار می رود دغدغه مندان محیط زیست در انعکاس بموقع موضوعات به این اداره کل و ادارات تابعه، همکاری لازم را معمول دارند. پاسخ خبرگزاری مهر از آنجائیکه سازمان محیط زیست در چندین بند و به تفصیل، فرافکنانه اتهاماتی از جنس ناآگاهی و اطلاعات کذب را به این گزارش نسبت داده و ادعاهای گوناگونی در این حوزه طرح کرده به ناگزیر پاسخ تفصیلی زیر در مورد بند به بند این جوابیه جهت تنویر افکار عمومی و خوانندگان گرامی عرضه می شود. ۱- آن گونه که فرزاد علیزاده به خبرنگار مهر اعلام نموده ریاست اداره محیط زیست طبیعی استان مازندران در تماس تلفنی مذکور، در مورد تصرفات جدید اظهار بی اطلاعی کرد و گزارش نهایی را مشروط به گزارش رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان بهشهر دانست که قرار بود روز بعد آماده و عرضه شود. با این وجود، بعد از گذشت ۱۱ روز (از ۲۴ بهمن تا ۵ اسفند) هیچ گزارشی منتشر نشد، و پیگیری های ایشان بی نتیجه ماند، این تعلل یا تأخیر نمی تواند جز وقت کشی معنای دیگری در بر داشته باشد. در نتیجه به نظر می آید آنکه رسم صداقت در گفتار و کردار را به درستی رعایت نکرده ریاست محترم اداره محیط زیست طبیعی استان مازندران باشد! علیزاده همینطور اعلام نموده که طی سالجاری چندین بار از منطقه بازدید داشته که منتج به گزارش های انتشار یافته در رسانه ها شده است. تصاویر شخم و شیار، تصرفات پشت مرز و.. یک روز پس از رجوع ایشان به اداره محیط زیست ثبت شده یعنی در تاریخ ۱۳ فوریه ۲۰۲۰ یا ۲۴ بهمن ساعت ۱۶: ۴۸ و آرشیوی نیست و شواهد و مدارک هم به رؤیت خبرگزاری مهر رسیده است. گذشته از این موضوع، جدید یا آرشیوی بودن عکس چه توجیهی برای عدم تمکین به قانون و چشم پوشی اداره محیط زیست مازندران بر تخلفات انجام شده دارد؟ هرکسی می تواند با رفتن به صفحات قابل دسترس نقشه های گوگل تصاویر هوایی سالهای ۹۳ به بعد را با قبل از آن مقایسه کند و کاملاً مشخص است که از سال ۹۳ تجاوزات از ۳۰۰ هکتار به ۲۰۰۰ هکتار (۱۸۰۰ هکتار فقط در قره تپه) ادامه یافته است. ۲- لایروبی (غیرکارشناسی) انهار منتهی به تالاب یاد شده نه تنها برای پناهگاه سودمند نبوده بلکه سبب از بین رفتن نیزارهای طبیعی شده و مشکلات پسماند را بیشتر کرده است. از آنجایی که نیزارها بمانند یک فیلتر آب را تا حد ممکن آلودگی زدایی می کردند نبود آنها به علت لایروبی غیر کارشناسی باعث آلایندگی بیشتر شده است. در مورد الگوی ساماندهی و مرمت دامداری ها، این امر فقط روی کاغذ انجام شده است و دامدارها در رفت و آمد به ادارات مربوطه جهت اجرای الگوی ساماندهی عملاً” با مشکلات عدیده ای درگیرند. شرکت های تعاونی دامدارها مرتب در این خصوص شکایت دارند ضمن اینکه به این طرح انتقادات جدی وارد است چنانچه به نظر می آید الگوی مذکور بر مبنای ساز و کارهای ذخیره گاه زیست کره طراحی نشده است. در مورد ساماندهی پره های صیادی، حدود ۲۵ شرکت تعاونی صیادی در میانکاله وجود دارد که هر شرکت تعاونی بین ۵۰ تا ۱۰۰ نفر عضو دارد (مجموعاً حدود ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ نفر) و این افراد حدود ۷ ماه در سال را در میانکاله ساکن هستند. این افراد دستشویی و حمام ندارند و حتی روغن تراکتور و موتور برق خویش را هم در پناهگاه رها می کنند. زباله انسانی حاصل از حضور این افراد خود یکی از عوامل آلودگی محیطی در منطقه است ضمن اینکه این صیادان پرندگان غواص همچون پلیکان ها را شکار می کنند چون با صیادیشان در تضاد است! در مورد دایکت، بعضی از فعالان مستقل محیط زیست که مبحث تلفات ۵۰ هزار پرنده در میانکاله را بررسی نموده اند معتقدند همین دایکت های خاکی که برای نگهداشت آب در بخش غربی خلیج گرگان و تالاب میانکاله به وجود آمده با عنایت به وزش باد از غرب به شرق مواج بودن آب را خنثی کرده است و یکی از مهمترین عوامل بروز مرگ و میر اخیر پرندگان در میانکاله شده است. موضوعی که عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست هم بامداد روز ۱۹ بهمن در یک برنامه تلویزیونی در مورد علت مرگ پرندگان در میانکاله آنرا تائید کرد و اظهار داشت: وارد نشدن آب به تالاب میانکاله (شرایط بی هوازی) سبب تولید سم بوتولیسم و مرگ پرندگان شده است. ۳- بیشتر از ۹۵ درصد مناطق حفاظت شده کشور همین شرایط را دارند و این مورد منحصر به میانکاله نیست، انجام فعالیتهای زراعی در مستثنیات توسط اشخاص، در داخل محدوده مناطق تحت مدیریت، زمانی منافاتی با اهداف حفاظتی ندارد که اسنادی رسمی که منتج به صدور حکم قطعی دادگاه شده باشند وجود داشته باشد. ۴- زمین های واقع در مستثنیات سال هاست که مشخص شده اند. کلیه بومیان، ریش سفیدان و قدیمی های منطقه قره تپه به خوبی می دانند که از سالیان دور تنها دو نفر در ضلع جنوبی خلیج گرگان دارای زمین در مستثنیات بوده اند، از سال های دور مرز جنوبی پناهگاه با بلوک های سیمانی به فواصل ۵۰۰ متر مشخص شده بود که بعدها توسط متخلفین به قصد دست اندازی به اراضی ملی تخریب شد. سوال این است که طی چند سال قبل اشخاص محلی چگونه زمین ها را مالک شده اند؟ تصاویر نقشه های گوگل موید این مورد است. چرا در تمامی منابع رسمی مساحت پناهگاه حیات وحش میانکاله. ۶۸.۸۰۰ هکتار اعلام شده است؟ این عدد بر چه اساسی است؟ آیا بدون داشتن مرز می توان به عدد ۶۸۸۰۰ رسید؟ حال چگونه است که طی سالهای اخیر نزدیک به ۲۰۰۰ هکتار از آن کم شده است؟ چگونه است که برای شهرداری بهشهر بعد از تجاوز ۱۳۰ متری به حریم پناهگاه حیات وحش میانکاله تحت عنوان (سفره خانه) پرونده قضائی تشکیل شد؟ مشابه همین اتفاق را هم شهرداری گلوگاه با عنوان طرح دریای آرام گلوگاه انجام داد که ۱۰۰ متر به حریم پناهگاه تجاوز داشت که ضد ایشان هم تشکیل پرونده شده است! اداره محیط زیست مازندران بر چه مبنایی می گوید مرز مشخص نیست؟ اداره مازندران بعد از آن که در شهریور ماه تجاوزات و زمین خواری ها توسط فعالین محیط زیست آشکار شد در مهرماه شکایت خویش را شروع کرد. مدیرکل محیط زیست مازندران هم طی مصاحبه ای تجاوزات به حریم پناهگاه را تائید کرد. اما از حدود ۲۰۰ نفر متخلف فقط برای حدود ۲۰ نفر پرونده قضائی تشکیل شده است. در جوابیه اظهار شده است که تبدیل اراضی تالابی از قره تپه تا شهرستان های کردکوی و بندر ترکمن واقعیت خارجی ندارد حال آنکه فقط در بندر ترکمن حداقل برای ۸ نفر متخلف در این خصوص تشکیل پرونده شده است! در امام ده و گلوگاه هم برای اشخاص در مورد تجاوزات به حریم پناهگاه پرونده تشکیل شده است. ضمن اینکه تصاویر هوایی انتشار یافته در پاییز گذشته در خبرگزاری ها از زمین خواری های گسترده از قره تپه تا کردکوی و بندر ترکمن حکایت دارد. ۵- شایسته است تا زمان تأمین بودجه و هماهنگی های لازم، دستور دادستان قبلی بهشهر در خصوص توقف تصرفات اعمال شود و اداره محیط زیست مازندران بعنوان متولی امر حفاظت در پناهگاه اقدامات متخلفین را متوقف و به مقامات قضائی گزارش کند نه آنکه بعد از انتشار اخبار توسط فعالان محیط زیست اقدام نماید. هنوز هم معلوم نیست طی چند سال قبل چرا و چطور سازمان محیط زیست که وظیفه اش حفظ و صیانت از تنوع زیستی مناطق چهار گانه است، و مدیریت پناهگاه حیات وحش میانکاله متوجه این تخلفات آشکار نشده اند؟ چگونه امکان دارد در بخش بزرگی از اراضی ملی تحت عنوان پناهگاه حیات وحش و ذخیره گاه زیست کره تغییر کاربری اتفاق بیفتد و سازمان محیط زیست که در رصد اخبار انتقادی و صدور جوابیه دقت نظر کامل دارد، بی اطلاع باشد؟