گزارش باغ من؛ داستان یک مرکز بازیافت

به گزارش باغ من این روزها سر خط خبرها از الیگودرز پیرامون یک مرکز بازیافت است که گفته می شود مقرر است زباله های استان های دیگر را برای دفن راهی این شهرستان کند، موضوعی که محیط زیست تایید نمی نماید.

خبرگزاری مهر – گروه استان ها: طی روزهای اخیر مبحث راه اندازی مرکز بازیافت، بی خطر سازی و امحاء پسماندهای صنعتی و ویژه در شهرستان «الیگودرز» نقدهایی را از جانب مردم و مسؤلان این شهرستان به دنبال داشته است. اهالی روستاهای حاشیه اجرای این طرح هم با ارسال نامه ای به مسؤلان نگرانی خویش را از خطرات احتمالی که راه اندازی این مرکز بازیافت برای سلامت شهروندان و آلودگی آب های سطحی و زیرزمینی به دنبال دارد، را اعلام نموده اند.
چرا به یک شرکت خاص برای اجرای طرح مرکز بازیافت اصرار دارند؟
مجید دریکوند دبیر شبکه تشکل های محیط زیستی لرستان در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به مبحث راه اندازی مرکز بازیافت، بی خطر سازی و امحاء پسماندهای صنعتی و ویژه در شهرستان الیگودرز، تصریح کرد: اخیراً یک شرکت را آورده اند که محل دفن زباله های سمی و صنعتی را ایجاد کند.
وی با اشاره به انتقادات امام جمعه الیگودرز و فعالان محیط زیست لرستان در این رابطه، عنوان کرد: وقتی در استان، هنوز محل های دفن زباله شهری سر و سامانی ندارند، ضرورتی ندارد که ما یک محل دفن زباله های سمی و کارخانجات را ایجاد و یا به صورت مثال زباله های پتروشیمی اراک را بی خطر سازی نماییم.
این فعال حوزه محیط زیست لرستان با تاکید بر اینکه ما هنوز زباله های شهرهای استان را نمی توانیم مدیریت نماییم، با طرح این سوال که چرا به یک شرکت خاص برای اجرای طرح مرکز بازیافت و امحای پسماندهای صنعتی اصرار دارند؟ افزود: اگر این طرح لزوم استان است و در شورای برنامه ریزی استان مصوب شده، بودجه و ۴۰ هکتار زمین مقرر است به آن اختصاص بدهند چرا آنرا به مناقصه نمی گذارند و از شرکت های داخل استان و بومی استفاده نمی کنند؟
با ایجاد این طرح، محیط آن به شدت گرفتار آلودگی می شود
دریکوند با تاکید بر اینکه قرار بود این شرکت دو سال پیش در ازنا فعال شود که مردم، تشکل های زیست محیطی و مسؤلان شهرستان این امر را نپذیرفتند، الان می خواهند این مرکز را در الیگودرز ایجاد کنند، اضافه کرد: در استان راه افتاده اند که کجا را می توانند برای این شرکت پیدا کنند، این یک شرکت سفارشی است و متأسفانه مدیران محیط زیست هم به این امر توجهی ندارند.
وی، افزود: شورای هماهنگی تشکل های زیست محیطی لرستان به شدت مخالف ایجاد این طرح در الیگودرز است.
دبیر شبکه تشکل های محیط زیستی لرستان با اشاره به اینکه در این طرح با موضوعی به نام زباله های عفونی، سمی، صنعتی و پسماندهای ویژه و… سر و کار داریم، عنوان کرد: به شدت امکان این امر وجود دارد، شرکتی که با رانت و سفارش می آید کار خویش را به نحو احسن انجام ندهد، همینطور با ایجاد این طرح، محیط آن به شدت گرفتار آلودگی می شود.
دریکوند با تاکید بر اینکه هر وقت یک ماده بی خطر باشد و جایی بیش از اندازه ضروری، دپو شود باز ایجاد آلایندگی می کند، اضافه کرد: این امر امنیت سرمایه گذاری، آرامش عمومی و… را از بین می برد.
چرا پیوست محیط زیستی و ارزیابی این طرح را عرضه نمی دهند؟
وی با طرح این سوال که آیا شهرستان الیگودرز پتانسیل های قوی تری ندارد که ما بیاییم محل دفن ۴۰ هکتاری سموم و پسماندهای صنعتی را آنجا ایجاد کنیم؟ اظهار داشت: چه ضرورتی دارد که طرح دفن زباله های سمی و صنعتی استان های دیگر را در لرستان ایجاد کنیم؟ از توسعه متأسفانه سم و آشغال های آن به ما می رسد، پول آن به پتروشیمی می رسد، اگر دنبال زمین می گردند در استان مرکزی و استان های همجوار پر از زمین است، اگر دنبال تکنولوژی و نزدیک بودن به منابع فروش هستند که باید بروند در اصفهان و تهران آنرا ایجاد کنند، چه ضرورتی دارد که در لرستان این طرح را می خواهند ایجاد کنند، غیر از اینکه دنبال جایی برای دفن زباله ها باشند؟
دبیر شبکه تشکل های محیط زیستی لرستان در ادامه با طرح این سوال که چرا پیوست محیط زیستی و ارزیابی این طرح را عرضه نمی دهند؟ طبق قانون این اطلاعات باید در اختیار مردم قرار داده شود، اظهار داشت: بعنوان یک تشکل و فعال محیط زیستی خواهش می کنم که پیوست محیط زیستی و مشخصات فنی این طرح را عرضه بدهند.
محیط زیست روی چه حسابی این طرح را تأیید کرده است؟
دریکوند با تاکید اینکه مطمئن باشید که این طرح نه پیوست محیط زیستی و نه طرح ارزیابی دارد، با طرح این سوال ادامه داد که محیط زیست روی چه حسابی این طرح را تأیید کرده است؟ اضافه کرد: باید طرح ارزیابی آن عرضه شود، ما با خبر هستیم که هیچ طرحی از این شرکت به سازمان محیط زیست عرضه نشده است.
وی، اظهار داشت: اتفاقاتی در حوزه محیط زیست انجام می شود، ۴۰ هکتار زمین مرغوب منابع طبیعی و ملی را در حاشیه شهر ۴۰ هزار نفری برای این طرح پیشبینی کرده اند و با وجود انتقادات موجود، کلی هم اصرار دارند که آن ایجاد شود، خروجی و بیلان مالی این طرح چیست؟ چند نفر مقرر است در آن مشغول به کار شوند؟ چه منابع قدرتی پشت ماجرا هستند؟
از مخالفت امام جمعه الیگودرز تا انتقادات تشکل های زیست محیطی
در نشستی که با حضور مدیران و فرماندار الیگودرز، مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان و… برگزار گردید هم اعلام گردید که جواز تأسیس این مرکز بازیافت زباله های صنعتی و ویژه از سوی سازمان صنعت، معدن و تجارت لرستان صادر گردیده است.
در این نشست امام جمعه الیگودرز در سخنانی ضمن مخالفت با اجرای این طرح اعلام نموده بود که مردم و اهالی روستاهای حاشیه این مرکز با اجرای این طرح مخالف هستند و مسؤلان هم باید به نظر و آرا مردم احترام بگذارند.
همچنین در ادامه انتقادات نسبت به راه اندازی مرکز بازیافت و امحای پسماندهای صنعتی و ویژه در الیگودرز، فعالان اجتماعی و رسانه ای، برخی تشکل های محیط زیستی و… هم اعتراضاتی را عنوان کرده اند.
اداره کل حفاظت محیط زیست اطلاعیه صادر کرد
اداره کل حفاظت محیط زیست لرستان در جهت تنویر افکار عمومی، توضیحات کارشناسی خود پیرامون راه اندازی مرکز بازیافت، بی خطر سازی و امحاء پسماندهای صنعتی و ویژه در شهرستان «الیگودرز» را در چارچوب اطلاعیه ای اعلام نموده است که مشروح آنرا در زیر می خوانید:

سازمان حفاظت محیط زیست یک دستگاه حاکمیتی و نظارتی می باشد که برپایه قانون در جهت حفاظت و صیانت از محیط زیست کشور وظایفی را مطابق با قوانین جمهوری اسلامی، سیاست های کلان کشور و همینطور سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری در زمینه حفظ محیط زیست برعهده دارد.
صنایع بر مبنای شدت و ضعف آلودگی و دیگر مسائل زیست محیطی برپایه ضوابط استقرار صنایع در هفت رده قرار می گیرند که کلیه مراجع و دستگاه های متولی صدور مجوز تأسیس و استقرار واحدهای صنعتی و تولیدی موظفند پیش از استقرار واحد، مبحث را از ادارات کل حفاظت محیط زیست استعلام نمایند که طرح بازیافت، بی خطر سازی و امحاء پسماندهای صنعتی و ویژه بر مبنای ضوابط استقرار در رده ۷ این ضوابط قرار می گیرد و برپایه ضوابط زیست محیطی، واحدهایی که در این رده قرار می گیرند مشمول انجام مطالعات ارزیابی اثرات زیست محیطی (EIA) می باشند که مجری طرح موظف است پیش از راه اندازی واحد مربوطه گزارش ارزیابی اثرات زیست محیطی را عرضه نماید و در مورد این پروژه هم گزارش مذکور تهیه و ضمن بررسی اثرات زیست محیطی طرح در سازمان حفاظت محیط زیست کشور هم مصوب گردیده است.
بر اساس نظر شرکت های تخصصی مشاور و با عنایت به تمام پارامترهای اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی بهترین مکان موجود انتخاب شد
در راستای سیاست های سازمان حفاظت محیط زیست در خصوص مدیریت اصولی پسماند برای حفظ محیط زیست و سلامت جامعه، هر استان می بایست تا آخر سال ۹۸ دارای یک مرکز بازیافت، بی خطر سازی و امحاء پسماندهای صنعتی و ویژه باشد که در این راستا سرمایه گذاری بخش خصوصی قصد انجام این پروژه را در استان لرستان دارد و بر مبنای نظر شرکت های تخصصی مشاور در زمینه مکان یابی محل های راه اندازی پروژه مذکور و با عنایت به تمام پارامترهای اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی و با استفاده از نرم افزارهای تخصصی که برپایه توان اکولوژیکی مناطق بهترین مکان موجود را انتخاب می نماید و همینطور با عنایت به این که بیشترین واحدهای تولیدی فعال در این حوزه در شرق استان قرار دارد، مکان مورد نظر را در شهرستان الیگودرز انتخاب کرده است که این سایت در زمینی به مساحت ۴۰ هکتار در زون صنعتی و در جوار شهرک صنعتی الیگودرز واقع شده است. که انجام آن ضمن رفع مشکل پسماندهای صنعتی استان بخصوص شهرهای صنعتی شرق استان و شهرستان الیگودرز زمینه اشتغال ۱۵۰ تا ۲۰۰ نفر را به طور مستقیم فراهم می آورد.
در هر مرحله از راه اندازی و بهره برداری از این مرکز چنانچه تخلف زیست محیطی و خارج از تعهدات مندرج در گزارش ارزیابی صورت گیرد از ادامه فعالیت جلوگیری می شود
اداره کل حفاظت محیط زیست لرستان به عنوان دبیرخانه کمیته ماده ۲ در استان پس عرضه گزارش ارزیابی اثرات زیست محیطی توسط مجری طرح در کارگروهی متشکل از نمایندگان دستگاه های ذیربط در چندین جلسه در کمیته ماده ۲ با حضور دستگاه های عضو طرح مذکور را بررسی کرده که بعد از لحاظ نمودن چندین اصلاحیه در گزارش و متعهد شدن سرمایه گذار به لحاظ نمودن ملاحظات زیست محیطی همچون انجام پایش آنلاین و اختصاص ۲۵ درصد مساحت مجموعه به فضای سبز، خود اظهاری ماهیانه و انجام هرگونه نقل و انتقال مواد بازیافتی با مجوز محیط زیست، اجرای این طرح در شهرستان الیگودرز بعد از تأیید همه اعضا کارگروه مورد تأیید اداره کل حفاظت محیط زیست لرستان قرار گرفته است؛ که البته تأیید گزارش ارزیابی اثرات زیست محیطی به منزله آغاز نظارت کامل اداره کل محیط زیست لرستان بر فعالیتهای صنعت مذکور می باشد و برپایه قانون در هر مرحله از راه اندازی و بهره برداری از این صنعت چنانچه تخلف زیست محیطی و خارج از تعهدات مندرج در گزارش ارزیابی صورت گیرد می تواند از ادامه فعالیت جلوگیری بعمل آورد.
بی شک خط قرمز اداره کل حفاظت محیط زیست استان لرستان، پیشگیری از تهدیدات و مخاطراتی است که سلامت آحاد جامعه را با چالش روبرو می کند، علی ای حال، نظارت دقیق بر حسن اجرای این طرح، اولویت کاری محسوب و در این راه با احدی مماشات نخواهد شد و این اطمینان خاطر به مردم شریف الیگودرز داده می شود که اجرای آن نه تنها خطری نداشته و ندارد بلکه، با رعایت تمام موازین شرعی، قانونی، زیست محیطی و بهداشتی صورت خواهد گرفت.
به هر روی، دستگاه های ذی ربط، اداره کل حفاظت محیط زیست لرستان، مجری طرح و مسؤلان بایستی ضمن در نظر گرفتن مخالفت ها و نگرانی های مردم از طریق اندازی مرکز بازیافت و امحای زباله های صنعتی و ویژه، نگرانی ها پیرامون خطرات احتمالی این طرح برای سلامت شهروندان و محیط زیست را رفع کنند.
امید است در سالی که به فرمایش مقام معظم رهبری سال رونق تولید نامگذاری شده است و هم تأکیدات معظم له در مورد حفاظت و صیانت از محیط زیست، با نصب العین قراردادن فرمایشات مقام معظم رهبری در فضایی واقع بینانه و کارشناسی در جهت حفاظت از محیط زیست و همینطور تسهیل و رفع موانع تولید و ایجاد اشتغال و رفع بیکاری جامعه گامی برداشته شود.
به هر روی، مسؤلان دستگاه های ذی ربط، اداره کل حفاظت محیط زیست لرستان، مجریان طرح و… بایستی ضمن در نظر گرفتن مخالفت و نگرانی های مردم از راه اندازی مرکز بازیافت، بی خطر سازی و امحاء پسماندهای صنعتی و ویژه در الیگودرز، نگرانی ها پیرامون خطرات احتمالی این مرکز برای سلامت مردم و محیط زیست را رفع کنند.
پیش از این هم خبرگزاری مهر با گزارشی تحت عنوان «اماواگرهای راه اندازی مرکز بازیافت زباله در الیگودرز / مردم نگران هستند» به مبحث پرداخته بود و پیگیری های خبرنگار مهر در این رابطه تا حصول نتیجه ادامه خواهد داشت.