در گزارش باغ من عنوان شد؛ جای خالی بیمه درمدیریت سیل

باغ من: مساله بیمه سیل جایگاه آن در مدیریت سیل و نحوه حضور بیمه ها بعنوان یکی از ارکان مهم در مراقبت از زیستگاه های شهری و روستایی حلقه پنهانی است که تابحال به آن کم توجه شده است.

طاهره یلفانی کارشناس اندیشکده تدبیر آب ایران در گفت و گو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: از فروردین ماه تا دی ماه امسال شاهد رویدادهای گوناگون سیل در کشور بوده ایم، شهرستان های خاش، دلگان و روستاهای حاشیه تفتان در محاصره سیل قرار گرفته و به دنبال آن مردم بعضی از شهرها و روستاهای سیستان و بلوچستان تا کمر در آب فرو رفته اند. ظهور و بروز بلایای طبیعی همچون سیل و تکرار خسارات وارد آمده کنونی نشان از این واقعیت دارد که موضوع سیل را باید بعنوان یک واقعیت انکارناپذیر کشور بپذیریم و به دنبال اتخاذ راهکارها و اقدامات متنوع در حوزه های مختلف تسکین دهنده و سازگاری مؤثر با این رویداد و کاهش نتایج آن باشیم.
یلفانی اضافه کرد: یکی از این اقدامات مدیریت ریسک به صورت کلی و توجه به بیمه سیل به صورت خاص است که نه تنها برای عامه مردم که حتی در اذهان دولتمردان هم جایگاه و کارکرد به جایی ندارد.
وی تصریح کرد: برمبنای مستندات آماری خسارات سیل فروردین ماه ۳۰ تا ۳۵ هزار میلیارد تومان بوده است و باتوجه به گزارشی که از سیل اخیر در هرمزگان منعکس شده بیشترین خسارات وارده زیرساختی است بدین جهت عمق فاجعه زمانی بروز پیدا می کند که قسمت اعظم این خسارات به خصوص خسارات زیرساختی و روستایی تحت پوشش بیمه نیستند.
بیمه سیل یا مدیریت سیلاب
کارشناس اندیشکده تدبیر آب ایران توضیح داد: مساله بیمه سیل جایگاه آن در مدیریت سیل و نحوه حضور بیمه ها بعنوان یکی از ارکان مهم در مراقبت از زیست گاه های شهری و روستایی حلقه پنهانی است که تابحال به آن کم توجه شده است. این مساله به این معنا نیست که بیمه کنندگان سیل در عرصه نبودند بلکه پرداختن به جایگاه آن در مدیریت سیل، نحوه محاسبه ریسک و پوشش آن برای سیلاب به نحوی نبوده که بتوانند دغدغه سیل را از ذهن شهروندان و به خصوص روستانشینان خارج کنند.
یلفانی افزود: از طرف دیگر باید این مساله مورد توجه قرار بگیرد که بیمه سیل با سایر ابزارهای مدیریت نتایج سیل متفاوت می باشد. بدین سان که سایر روش ها به دنبال کاهش خسارت های ناشی از سیل است در صورتیکه بیمه خسارات را در زمان و مکان پخش می کند. در واقع رابطه مشخصی بین بیمه و ترمیم خرابی ها وجود دارد.
وی توضیح داد: گرچه بیمه خسارت های ناشی از سیل را در طولانی مدت کاهش نمی دهد اما می تواند اقدامات راهبردی و تکمیلی در قسمتی از مدیریت سیلاب دشت ها باشد که خسارات را می کاهد مثل تأسیسات کاهش خسارات سیل، پیش بینی، مقابله با سیل یا تغییر در نحوه کاربری اراضی بطوریکه لطمه پذیری کمتر در مقابل سیلاب وجود داشته باشد.
کارشناس اندیشکده تدبیر آب ایران نتیجه گرفت: بدین سبب بیمه سیل شامل عناصری است که هم جزو تمهیدات ناشی از برنامه ریزی و تمهیدات واکنشی است اما مساله اصلی اینجاست که آیا بیمه سیل می تواند بر وضعیت اقتصادی و اجتماعی اقشار مختلف خصوصاً گروه های لطمه پذیر اثر مثبتی بگذارد به عبارتی این بیمه ها چه نقشی در کاهش اثرات منفی سیل دارد.
یلفانی افزود: سیل همه ساله در کشور ما جاری می شود و متناسب با دبی آن در بستر رودخانه فرسایش رخ می دهد. بر همین مبنا اگر نقشه سیل وجود داشته باشد بطوریکه نقشه راه و حرکت تمام رودها و رودخانه ها ترسیم شود پس می توان متناسب با روندهای گذشته احتمال سیل های همراه با تخریب در حاشیه رود و دامنه تخریب آنرا پیش بینی نمود. همین طور بیمه ها نیز با محاسبه دقیق ریسک، قیمت مناسب را به هر سازه ای که در اثر سیل خسارت دیده است پیشنهاد می دهد و بلافاصله پس از سیل اهالی مناطق سیل زده می توانند با دریافت خسارت مبادرت به بازسازی مناطق یا سازه های صنعتی و کشاورزی کنند.
بیمه سیل در کشورهای دیگر
کارشناس اندیشکده تدبیر آب ایران اعلام نمود: دو روش اساسی ارائه بیمه سیل در کشورهای توسعه یافته وجود دارد، در روش اول سیستم اختیاری است، در این حالت بیمه گران بیمه نامه های استاندارد خودرا برای پوشش مکمل خسارات سیل با پرداخت حق بیمه اضافی توسعه می دهند. این سیستم با علم به این واقعیت که تنها کسانی که به احتمال زیاد در معرض خطر سیل خواهند بود بیمه نامه را خریداری می کنند با شکست رو به رو می شود. وضعیتی که در صنعت بیمه به انتخاب نامساعد مشهور است.
یلفانی افزود: برمبنای سیستم دوم، پوشش سیل با پوشش خطرات دیگری مانند حریق و توفان هم راه است در این سیستم در صورت گسترش خطر خسارات سیل در کل یک منطقه جغرافیایی بزرگ حق بیمه دریافتی برای سایر پوشش ها توزیع می شود و تا حد زیادی موجب افزایش درصد جمعیت تحت پوشش برای سیل می شود.
وی درانتها اظهار داشت: پیشرفته ترین سیستم بیمه سیل در آمریکا برپاست، آمریکا تلاش نموده تأسیسات غیرسازه ای و سازه ای اش را گسترش دهد و بیمه و مدیریت راهبردی از مخازن جزو اقدامات غیرسازه ای شمرده می شود.

منبع: باغ من