گزارش باغ من؛ آغاز فصل حضورپرندگان مهاجر درتالاب میقان، وضعیت زیستگاه رصد می شود

باغ من: کوچ پرندگان مهاجر در فصل پاییز به تالاب میقان خالق صحنه های زیبایی است، اما به همان اندازه که زیبا است می تواند خطرآفرین باشد، چونکه گاهی این پرندگان عامل انتقال ویروس آنفلوآنزا هستند.

خبرگزاری مهر- گروه استان ها: همه ساله با قرار گرفتن در فصل پاییز و سرد شدن هوا شاهد کوچ پرندگان از مناطق گرمسیر به مناطق سردسیر هستیم. پرندگانی که هر سال بدون نقشه، سفر و مهاجرت خودرا در مسیری حتی تا هزاران کیلومتر آغاز می کنند و هر سال دقیقا به همان نقطه ای بازمی گردند که سال قبل به آن مهاجرات کرده اند.
سرما، گرما، کمبود غذا و تغییر یا تخریب زیستگاه از دلیلهای اصلی کوچ پرندگان مهاجر است. مهاجرت پرندگان در تالاب ها و آبگیر ها گاها خطر انتقال ویروس هایی همچون آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان را تشدید می کند. به منظور کنترل این بیماری ها و وضعیت شیوع آنها در صورت بروز، سازمان دامپزشکی و سازمان حفاظت از محیط زیست متولی و مسئول هستند.
استان مرکزی در فصل هزار رنگ پاییز میزبان پرندگان مهاجر بسیاری است که از سرزمین سیبری و نقاط سردسیر شمال آسیا به سمت تالاب میقان اراک بطور دسته جمعی پرواز می کنند و چند ماهی در این زیستگاه مستقر هستند. دو سال قبل، این مهاجران با خود ویروس بیماری آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان را به همراه آوردند که سبب شیوع این بیماری در برخی از مراکز پرورش طیور استان و برجای ماندن تلفات و خسارات مالی شد.
دامپزشکی به منظور کنترل این بیماری ها رعایت ضوابط و مقررات بهداشتی و توجه ویژه به هشدارهای بهداشتی را در کاهش بروز و شیوع موثر دانسته، چونکه با عدم رعایت ضوابط بهداشتی مرغداری ها و کشتارگاه های صنعتی طیور استان با تهدید تلفات طیور و برجای ماندن خسارات سنگین روبرو هستند و از طرف دیگر آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان همچون بیماری های مشترک بین انسان و حیوان نیز هست که همین مساله لزوم رصد وضعیت زیستگاه تالاب میقان بعنوان میزبان پرندگان مهاجر در فصل پاییز را دوچندان می کند.

انجام ۵هزار نمونه گیری پایش بیماری آنفلوآنزا در مرکزی
در این رابطه مدیرکل دامپزشکی استان مرکزی در گفت و گو با خبرنگار مهر گفت: با عنایت به قرار گرفتن در فصل مهاجرت پرندگان به تالاب میقان بحث تشدید مراقبت ها در زیستگاه های پرندگان با همکاری اداره کل حفاظت از محیط زیست استان مورد توجه قرار دارد و همین طور پایش در کشتارگاه های صنعتی، مرغ داری ها و طیور روستایی سطح استان خصوصاً در نقاط اطراف این تالاب، در حال انجام می باشد.
محسن شانقی بیان کرد: مسئولین یگان حفاظت از محیط زیست استان در صورت مشاهده تلفات پرندگان مهاجر در زیستگاه ها به اداره کل دامپزشکی استان اطلاع می دهند و به دنبال آن بحث های مراقبتی و ردیابی برای ارزیابی وجود ویروس و تشخیص ویروس انجام می شود تا بتوان سریعا اقدامات پیشگیرانه را به انجام رساند.
از ابتدای سال تابحال بیشتر از ۵ هزار نمونه گیری پایش بیماری آنفلوآنزا در بخش های مختلف صنعتی، روستایی و زیستگاه ها در استان مرکزی انجام شده که نتایج تمامی موارد منفی بوده استوی بیان کرد: از شروع امسال تابحال بیشتر از ۵ هزار نمونه گیری پایش بیماری آنفلوآنزا در بخش های مختلف صنعتی، روستایی و زیستگاه ها در سطح استان مرکزی انجام شده که نتایج تمامی موارد منفی بوده است و الان مراقبت ها و نظارت ها شدت پیدا کرده تا عامل بیماری از پرندگان مهاجر به طیور روستایی و صنعتی استان انتقال پیدا نکند.
مدیر کل دامپزشکی استان مرکزی اضافه کرد: مراقبت های دامپزشکی استان در این رابطه از نیمه شهریور ماه سال جاری شروع شده و تا اختتام دی ماه نیز ادامه دارد. با نزدیک شدن به فصل گرم نیز، مهاجرت گونه دیگری از پرندگان شروع می شود و در مجموع مراقبت های این اداره کل به منظور پیش گیری از شیوع بیماری هایی همچون آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان در طول سال تداوم دارد.
شانقی بیان کرد: در سال قبل (۹۷) هیچ موردی از بروز آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان در استان مرکزی مشاهده نشد و امسال هم تابحال کشور عاری از این بیماری بوده، اما مراقبت ها برای کنترل شیوع احتمالی در دستور کار است.
مدیر کل دامپزشکی استان مرکزی اضافه کرد: برای پایش آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان در تمام شهرستان های استان مرکزی یک اکیپ متشکل از دو نفر وجود دارد که بطور شبانه روزی بررسی ها و رصد لازم را انجام و گزارشات خودرا ارائه می دهند.

استقرار اکیپ های محیط زیست در زیستگاه های پرندگان
در ادامه فرمانده یگان حفاظت از محیط زیست استان مرکزی در گفت و گو با خبرنگار مهر گفت: هفته گذشته شاهد مهاجرت یک هزار قطعه فلامینگو به تالاب میقان اراک بودیم و در هفته اخیر نیز درناها به این منطقه مهاجرت کردند که اغلب از سیبری برای زمستان گذرانی به این منطقه می آیند.
عباس جودکی افزود: این پرندگان مهاجر حدودا تا اواخر سال در تالاب میقان هستند و حتی تعدادی تا اوایل بهار سال آینده نیز در تالاب می مانند و بعد از فصل جوجه آوری به مناطق شمالی باز می گردند، بدین سبب مدت استقرار آنها در این زیست بوم حدودا طولانی است.
اکیپ های محیط زیست استان که کار رصد شرایط زیستگاه ها را انجام می دهند، علاوه بر تالاب میقان اراک، در نقاطی نظیر سد هندودر، سد الغدیر ساوه، سدکمال صالح شازند که پرندگان در آنجا زیست دارند، پایش را دنبال می کنندوی بیان کرد: هر ساله از هنگامی که مهاجرت پرندگان به این منطقه شروع می شود، پایش وضعیت تالاب و حاشیه های آن بطور مستمر در دستور کار قرار می گیرد و در صورت مشاهده لاشه پرندگان، این لاشه ها به شهر منتقل نمی گردد، بلکه سریعا به اداره دامپزشکی اطلاع داده می شود که اکیپ این اداره در محل حضور یافته و نمونه برداری انجام می دهد تا بتوان عامل مرگ را تشخیص داد.
فرمانده یگان حفاظت از محیط زیست استان مرکزی اظهار داشت: در ضمن مدت اخیر سال جاری که مهاجرت پرندگان شروع شده، خوشبختانه تلفاتی درباب آنفلوآنزا را در تالاب میقان و زیستگاه های پرندگان استان شاهد نبودیم.
جودکی اظهار نمود: پایش تالاب بیشتر مداوم و در مواقع بامداد زود و عصر انجام می شود، برای اینکه پرندگان و خصوصاً درناها معمولا شب در تالاب استراحت می کنند و بامداد برای تغذیه به نقاط حاشیه تالاب حتی تا منطقه خنداب پرواز می کنند و شب باز می گردند.
فرمانده یگان حفاظت از محیط زیست استان مرکزی اضافه کرد: البته همیشه مرگ و میرهایی که مشاهده می شود بر اثر انفلوآنزا نیست. علاوه بر آنفلوآنزا، یک بیماری انگلی در برخی از پرندگان وجود دارد که به سبب تغذیه آلوده به آن گرفتار می شوند و امکان دارد منجر به مرگ شود.
فرمانده یگان اداره کل حفاظت از محیط زیست استان مرکزی بیان کرد: همین طور اکیپ های محیط زیست استان که کار رصد شرایط زیستگاه ها را انجام می دهند، علاوه بر تالاب میقان اراک، در نقاطی نظیر سد هندودر، شازند، سد الغدیر ساوه، سدکمال صالح شازند که پرندگانی مانند مرغابی، اردک و… وجود دارند، پایش را دنبال می کنند.
به نظر می رسد با عنایت به اینکه بیماری آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان در صورت شیوع و بروز، در مراکز پرورش طیور، تلفات و خسارات بسیار سنگین برجای می گذارد و همچون بیماری های مشترک بین حیوان و انسان نیز هست، لزوم دوچندانی برای پیش گیری از شیوع این بیماری وجود دارد، تا شاهد خسارات سنگین اقتصادی و همین طور تلفات جانی آن نباشیم.

منبع: باغ من