توسط محققان دانشگاهی بررسی شد تأثیر خشکسالی ها در شور شدن آب کارون

به گزارش باغ من برخورداری از آب باکیفیت در هر دو حوزه مصارف انسانی و کشاورزی، امری حائز اهمیت می باشد که بایستی به صورت دائم مورد مراقبت قرار گیرد. یافته های یک پژوهش داخلی در این خصوص نشان داده است که آب رودخانه کارون بعنوان یکی از مهم ترین منابع آبی کشور، طی سال های اخیر به واسطه بروز خشکسالی ها، شورتر شده است.
به گزارش باغ من به نقل از ایسنا، اهمیت شناخت و تعیین وضعیت کیفی آب بر کسی پوشیده نیست. بخصوص این که املاح موجود در آب برای مصارف مختلف باید در بازه معین و تعریف شده قرار داشته باشند تا اثرات سوء بر محیط و مصرف کننده نداشته باشد. طبق بررسی های علمی، در اثر کمبود بارش بر یک منطقه وسیع و برای یک دوره زمانی طولانی حجم جریان رودخانه ها یا سطح آب های زیرزمینی کاسته می شود و این امر، منجر به وقوع خشکسالی هیدرولوژیک می شود.
به قول محققان، طی سال های اخیر مطالعات گسترده ای در زمینه بررسی وقوع خشکسالی هیدرولوژیک و تحلیل روند متغیرهای هیدرولوژیک در سطح جهانی و ملی صورت گرفته است که در بعضی از آنها، برخی از رودخانه های مهم ایران ازلحاظ شاخصهای مختلف مورد بررسی قرار گرفته اند. ولی از مرور منابع، این گونه استنباط می شود که طی سال های اخیر، تحقیقات کامل در مورد کیفیت آب رودخانه کارون و ارتباط آن با خشکسالی هیدرولوژیکی صورت نگرفته است.
برای رفع این نقیصه پژوهشی، محققانی از دانشگاه شهید چمران اهواز دست به انجام مطالعه ای زده اند که در آن، ارتباط بین تغییرات دبی و شوری در حوضه آبریز کارون با اعمال روش های مختلف فنی و با به کارگیری شاخصهای مختلف مورد ارزیابی واقع شده است.
در این پژوهش از شاخصهای موسوم به خشکسالی جریان رودخانه (SDI) و بارش استانداردشده (SPI) به منظور تعیین خشکسالی هیدرولوژیک و هواشناسی استفاده شد.
نتایج این مطالعه که برای بازه زمانی سال های ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۵ انجام شد، از آن حکایت می کند که تغییرات کیفیت آب، ارتباط مستقیمی با میزان دبی رودخانه دارد که خود می تواند تحت تأثیر خشکسالی قرار گیرد.
بر این اساس، صفورا شطی، پژوهشگر دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز و همکارش می گویند: «نتایج آزمون علمی موسوم به من – کندال از آن حکایت می کند که روند کاهشی دبی در همه ایستگاه ها به جز ایستگاه اهواز مفهوم دار و قابل توجه بوده است. از دیگر نتایج این آزمون می توان به روند افزایشی پارامترهای هدایت الکتریکی و کل مواد جامد محلول در همه ایستگاه ها اشاره کرد».
این محققان ادامه می دهند: «در حد فاصل ایستگاه گتوند تا بند میزان (محل دوشاخه شدن کارون) علاوه بر شاخه رود شوردشت بزرگ که کیفیت بسیار پایینی دارد زهکش زمین های کشاورزی هم از عوامل افزایش ۱۵۹ واحدی هدایت الکتریکی آب در این مقطع هستند که افزایش قابل توجه شوری را نشان می دهد».
با عنایت به تغییر اقلیم در کشور و وقوع خشکسالی در سال های اخیر، توسعه زمین های کشاورزی، راه اندازی حوضچه های پرورش ماهی، تخلیه زهاب کشاورزی، پساب شهری و صنعتی ازجمله عواملی هستند که پایش کیفیت آب کارون را به یک لزوم ملی تبدیل نموده است.
به بیان محققان مجری این پژوهش که نتایج مطالعه آنها در نشریه «آبیاری و زهکشی ایران» انتشار یافته است، از یافته های این تحقیق می توان برای پیشگیری از اتفاقات مشابه رود کارون در سایر مناطق کشور بهره برد تا سبب شوری زمین های کشاورزی نشود.
نشریه آبیاری و زهکشی ایران، وابسته به انجمن علمی آبیاری و زهکشی ایران است که هدف از آن انتشار آثار پژوهشی و علمی صاحب نظران در زمینه های علوم و مهندسی آبیاری و زهکشی و علوم وابسته به آن مانند هوا و اقلیم شناختی، آب و خاک، اقتصاد و حقوق آب، تغییرات اقلیمی، کشاورزی و امثال آن است.